„Wojna i Pamięć. Czasopismo Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku” 2023 nr 5

Tematem przewodnim najnowszego numeru periodyku MIIWŚ jest pedagogiczny aspekt pamięci o II wojnie światowej. W prezentowanej odsłonie czasopisma można również przeczytać artykuły dotyczące m.in. poszukiwań szczątków żołnierzy TOW „Gryf Pomorski” w chojnickich lasach czy autentyczności kolekcji zabytków związanych z Westerplatte.

Mimo upływu niemal 80 lat od zakończenia II wojny światowej konieczność prowadzenia działań podtrzymujących pamięć o tym konflikcie zbrojnym nie budzi żadnych wątpliwości.

„Misją Muzeum jest przypominanie o losie osób, które doświadczyły drugowojennej brutalności na rozmaitych płaszczyznach. «Wojna i Pamięć» jest jednym z nośników tej wiedzy” – czytamy w przedmowie.

Autorzy artykułów zaprezentowali wielowątkowy i interesujący ogląd kwestii upamiętnienia II wojny światowej w działaniach pedagogicznych, uwzględniając różne punkty widzenia. O tym, że w polskiej perspektywie wojna była i jest źródłem wielopokoleniowej traumy, pisze Piotr Kostyło; materiał jest punktem wyjścia do dyskusji o kształtowaniu pedagogiki indywidualnych świadectw. Z kolei Rasa Čepaitienė w anglojęzycznym artykule porusza temat kontrowersji wokół pamięci o II wojnie światowej na Litwie, ze szczególnym uwzględnieniem tendencji do obarczania bohaterów antysowieckiego i antyniemieckiego podziemia udziałem w zbrodniach Holokaustu. Natomiast Ludmiła Rybczenko opisuje kwestie pamięci o przeszłości wobec trwającej od 2014 r. jawnej agresji Rosji na Ukrainę. Autorka nakreśla także plany rozwoju kijowskiej placówki muzealnej – Narodowego Muzeum Historii Ukrainy podczas II Wojny Światowej.

Napisany przez muzealnego edukatora, Michała Szelągowskiego, artykuł Wytłumaczyć niewytłumaczalne. Katastrofa II wojny światowej jako wyzwanie edukacyjne przybliża złożony temat konieczności popularyzacji wiedzy o zbrodniach z tego okresu historii. Materiał przygotowany przez Magdalenę Wędzińską prezentuje zagadnienie obszarów wiedzy i niewiedzy na temat podziemia niepodległościowego wśród osób z młodego pokolenia. Główny dział tematyczny tego numeru, czyli „Pedagogiczny aspekt pamięci o II wojnie światowej”, zamyka artykuł Wojciecha Wicherta, w którym poddano krytycznej analizie naukowej dwie książki Martina Broszata, wybitnego historyka niemieckiego.

Dział „Varia” otwiera tekst Dawida Kobiałki i współautorów. W tym materiale przedstawiono wyniki i wnioski z wszechstronnych badań przeprowadzonych przez pracowników pionu śledczego IPN w chojnickich lasach. W artykule Wojciecha Samóla dokonano krytycznej analizy źródłowej jednego z najważniejszych zbytków związanych z Westerplatte – domniemanej kurtki mundurowej mjr. Henryka Sucharskiego. Z kolei Tomasz Szturo w tekście Religia i polityka wyznaniowa III Rzeszy nakreśla m.in. relacje między przedstawicielami kościołów chrześcijańskich z władzami nazistowskiego państwa. Całość numeru zamyka sprawozdanie z ważnej konferencji naukowej, która przywołała trudne dla Polaków zagadnienie polityki germanizacyjnej niemieckich okupantów na Pomorzu Gdańskim w latach 1939–1945.

Począwszy od numeru 5 wszystkie artykuły w czasopiśmie „Wojna i Pamięć” są publikowane na zasadach otwartego dostępu. Poszczególne materiały oraz cały numer w formacie PDF można pobrać TUTAJ. Zachęcamy do lektury!

„Wojna i Pamięć. Czasopismo Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku” 2023, nr 5, ss. 228, ISSN: 2658–0446, e-ISSN: 2957-028X.