Wojenny

#WojennyDzień - Zakończenie konferencji wielkiej trójki w Teheranie

Konferencja w Teheranie – pierwsze oficjalne spotkanie tzw. wielkiej trójki – trwała od 28 listopada do 1 grudnia 1943 r. Oprócz podjęcia decyzji dotyczącej otwarcia drugiego frontu we Francji w maju 1944 r., prowadzono też tajne dyskusje, m.in. na temat powojennego kształtu granic Polski i przyszłego podziału wpływów w Europie.

 

 

W obradach uczestniczyli Franklin Delano Roosevelt, prezydent Stanów Zjednoczonych, Winston Churchill, premier Wielkiej Brytanii, oraz Józef Stalin, dyktator ZSRS. Przywódcom państw towarzyszyli inni politycy i przedstawiciele armii. Podczas konferencji ustalono, że w maju 1944 r. na terenie północno-zachodniej Francji zostanie otwarty drugi front. Jednocześnie Brytyjczycy musieli formalnie zrezygnować z prób inwazji na południu Europy.

 

Po konferencji w Teheranie nie upubliczniono szczegółów rokowań ani podjętych decyzji, zatem traktowano ją jako jedynie kurtuazyjną. Niemniej jedno z ważniejszych ustaleń aliantów – kształt powojennej granicy Polski – nakreślono właśnie podczas tych obrad. Stalin forsował koncepcję wschodniej granicy wzdłuż tzw. linii Curzona, przy biernej postawie Churchilla i Roosevelta. Wstępne porozumienie w tej sprawie utajniono przed polskim rządem RP w Londynie, który nie akceptował zamysłów utraty jakichkolwiek przedwojennych obszarów. Stalin – dawny sojusznik Hitlera – w ogóle nie zamierzał pertraktować z rządem londyńskim. Jak się później okaże, przede wszystkim na konferencji w Jałcie, Polacy zostali postawieni przez przedstawicieli wielkiej trójki wobec faktów dokonanych, bez możliwości realnego wpływu na decyzje terytorialne i sowietyzację kraju.

Przedstawiciele wielkiej trójki na tle miejsca obrad – ambasady ZSRS w Iranie. Od lewej: Józef Stalin, dyktator ZSRS; Franklin Delano Roosevelt, prezydent Stanów Zjednoczonych; Winston Churchill, premier Wielkiej Brytanii. Grudzień 1943 r. (Library of Congress)
Przedstawiciele wielkiej trójki na tle miejsca obrad – ambasady ZSRS w Iranie. Od lewej: Józef Stalin, dyktator ZSRS; Franklin Delano Roosevelt, prezydent Stanów Zjednoczonych; Winston Churchill, premier Wielkiej Brytanii. Grudzień 1943 r. (Library of Congress)
#WojennyDzień
Kalendarium najważniejszych dat związanych z wydarzeniami z okresu II wojny światowej.