#WojennyDzień - Utworzenie przez Niemców getta w Litzmannstadt

8 lutego 1940 r. ukazało się rozporządzenie wykonawcze Johanna Schäfera, prezydenta policji niemieckiej, o utworzeniu Litzmannstadt-Getto. W jego treści ani razu nie użyto słowa getto, stanowiąc, że wszyscy żydowscy mieszkańcy okupowanej Łodzi mieli zostać przesiedleni do wydzielonej dla nich dzielnicy miasta.

Polacy i Niemcy mieszkający na terenie tworzonej „dzielnicy zamkniętej” zostali zobowiązani do opuszczenia tego obszaru do 29 lutego 1940 r. Natomiast  Żydzi żyjący w innych częściach miasta mieli zasiedlać „zamkniętą dzielnicę” stopniowo, w grupach liczących po 300 osób. Osoby powołane do przetransportowania musiały się stawić w wyznaczonym punkcie, a każde sprzeciwienie się lub próba ucieczki miały być karane śmiercią.

Osobom podlegającym przesiedleniu pozwolono zabrać tylko jedną walizkę z bielizną, ubraniem oraz pamiątkami rodzinnymi. Każda osoba objęta przesiedleniem musiała mieć wydrukowaną i wypełnioną kartę kwaterunkową. Ponadto musiała być zaopatrzona w spis ilości posiadanych pomieszczeń oraz ewentualnych posiadanych przedsiębiorstw, warsztatów czy magazynów z towarami. Majątek, którego przesiedlający Żydzi nie byli w stanie zabrać ze sobą, stawał się własnością III Rzeszy.

Rozporządzenie wykonawcze Johanna Schäfera zakazywało Żydom poruszania się poza granicami wyznaczonego obszaru. Samowolne użycie nieprzydzielonych pomieszczeń i sprzętów uważano za łupiestwo, za co groziły surowe kary.

Żydzi, którzy byli zatrudnieni w ważnych gałęziach przemysłu na wniosek pracodawcy mogli dalej pracować. Jednak pracodawca musiał zobowiązać się do zaopatrzenia, opieki oraz umieszczenia swojego pracownika w zamkniętym miejscu, z dala od rodziny.

Mieszkańców getta ulokowano w północnej części okupowanej Łodzi, która stanowiła najbiedniejszą i najbardziej zaniedbaną dzielnicą miasta. Panujące warunki sanitarne były tragiczne. Wiele osób cierpiało z powodu epidemii czerwonki, tyfusu czy gruźlicy. Tysiące więźniów zginęło z powodu głodu, zimna oraz wycieńczającej pracy. Litzmannstadt Getto było jednym z najdłużej funkcjonujących gett na terenie okupowanej Polski. Niemcy zlikwidowali je latem 1944 r., po ponad czterech latach funkcjonowania.