Wojenny dzień

#WojennyDzień - Początek rokowań pokojowych w Kairze

Spotkania przywódców Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Chin i Turcji, do których doszło w dniach 22–26 listopada i 4–7 grudnia 1943 r. w Kairze, miały charakter oficjalnych rokowań pokojowych. Zapadły na nich decyzje potwierdzające stanowczą politykę aliantów względem państw Osi. Podjęto też ustalenia w sprawie przyszłości Chin i Tajwanu.

 

 

Miejscem rokowań pokojowych w Kairze była rezydencja Alexandra Kirka, ówczesnego ambasadora USA w Egipcie. Same obrady podzielono na dwie tury; pierwsza odbyła się w dniach 22–26 listopada, a druga – 4–7 grudnia 1943 r., już po konferencji tzw. wielkiej trójki w Teheranie. W rokowaniach uczestniczyli przywódcy Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii – prezydent Franklin Delano Roosevelt i premier Winston Churchill – oraz przywódca Republiki Chińskiej Czang Kaj-szek. W drugiej turze rozmów wziął też udział turecki prezydent Mustafa Ismet İnönü, choć jego pertraktacje z aliantami zakończyły się fiaskiem, a Turcja wypowiedziała wojnę III Rzeszy dopiero w lutym 1945 r.

Do najważniejszych decyzji podjętych podczas rokowań należy zaliczyć podtrzymanie postanowienia o konieczności bezwarunkowej kapitulacji Japonii i zrzeczenia się przez ten kraj podbitych obszarów. Nierozstrzygnięty jednoznacznie pozostał problem terytorium Formozy, czyli współczesnego Tajwanu. Wedle ustaleń z Kairu miał on wrócić do Chin. Rząd w Pekinie do dziś uważa, że te ustalenia – zakwestionowane później przez Churchilla – mają moc wiążącą, tym bardziej, iż zostały ujęte w deklaracji poczdamskiej z 1945 r.

Fot. 1. Uczestnicy pierwszej konferencji kairskiej w otoczeniu dowódców wojskowych. W pierwszym rzędzie od lewej: Czang Kaj-szek, przywódca Chin; Franklin Delano Roosevelt, prezydent Stanów Zjednoczonych; Winston Churchill, premier Wielkiej Brytanii. Listopad 1943 r. (Australian War Memorial/domena publiczna)
Fot. 1. Uczestnicy pierwszej konferencji kairskiej w otoczeniu dowódców wojskowych. W pierwszym rzędzie od lewej: Czang Kaj-szek, przywódca Chin; Franklin Delano Roosevelt, prezydent Stanów Zjednoczonych; Winston Churchill, premier Wielkiej Brytanii. Listopad 1943 r. (Australian War Memorial/domena publiczna)
Fot. 2. Miejsce obrad konferencji w Kairze – rezydencja Alexandra Kirka, ambasadora Stanów Zjednoczonych w Egipcie. Listopad 1943 r. (Library of Congress/domena publiczna)
Fot. 2. Miejsce obrad konferencji w Kairze – rezydencja Alexandra Kirka, ambasadora Stanów Zjednoczonych w Egipcie. Listopad 1943 r. (Library of Congress/domena publiczna)
#WojennyDzień
Kalendarium najważniejszych dat związanych z wydarzeniami z okresu II wojny światowej.