Ogólnopolska Zbiórka Eksponatów | maj-czerwiec

Podsumowanie maj-czerwiec | Ogólnopolska Zbiórka Eksponatów

W pierwszym miesiącu od inauguracji ogólnopolskiej zbiórki eksponatów, członkowie zespołu zbiórkowego odbyli kilkanaście spotkań z Darczyńcami, co skutkowało pozyskaniem 345 eksponatów do zbiorów Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

Wśród nich znalazły się m.in.:

  • 81 fotografii dokumentujących działania żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, szlak bojowy Armii gen. Andersa, 5 Kresowej Dywizji Piechoty;
  • 42 odznaczenia, medale, naszywki mundurowe i inne elementy umundurowania;
  • 4 łuski pochodzące z obozu partyzanckiego gen. Fiodorowa z lat 1943 – 1944 (Łobna, Ukraina);
  • 22 publikacje - geografia, medycyna, prawo, religia, piłsudczykowskie;
  • ponad 60. elementowy zestaw przedwojennej porcelany rożnych producentów;
  • 2 walizkowe maszyny do pisania;
  • 7 dokumentów;

Wśród pierwszych eksponatów przekazanych w ramach Ogólnopolskiej Zbiórki Eksponatów znalazły się skorupa sowieckiego granatu z terenów Gdyni, niemiecka skrzynka amunicyjna oraz znaleziona w lasach witomińskich amerykańska gaśnica, będąca na wyposażeniu samolotu. 

maj czerwiec

Jednym z najciekawszych darów, jaki wzbogacił zbiory Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku jest turecki jatagan, który wedle relacji Darczyńcy stanowi pamiątkę po przodkach, biorących udział w odsieczy wiedeńskiej. Broń zajmująca honorowe miejsce w domu rodzinnym, została uratowana w czasie Powstania Warszawskiego z kamienicy przy ul. Puławskiej 99. 

szabla

Kolekcję pamiątek jenieckich otwiera patriotyczny ryngraf, wykonany ręcznie przez Polaków wcielonych do Wehrmachtu i upamiętniający dwudziestą piątą rocznicę Cudu nad Wisłą. Ryngraf w kształcie tarczy herbowej z wyrytym pośrodku białym orłem w koronie, zakomponowanym na tle czerwonej emalii. W górnych rogach znajdują się otwory służące do zawieszenia na łańcuszku lub sznurku. Nad orłem, we wstędze umieszczono napis „Bóg i Ojczyzna” natomiast przy krawędziach po obu stronach rozpostartych skrzydeł  „Pamiątka z niewoli. Zemun – 12.VIII.1945”. Na rewersie w centralnej części 15 nazwisk towarzyszy niedoli wpisanych w kształt tarczy herbowej. W otoku napis: Działo się w dwudziestą piątą rocznicę „Cudu nad Wisłą”. Beograd – Zemun dnia 15.8.1945. Pamiątka pochodzi ze zbiorów po Janie Słomińskim. 

z4

z5

W kolekcji Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku znalazł się także obszerny zbiór obejmujący materiały archiwalne, odznaczenia, medale i elementy umundurowania po Janie Kózce,  żołnierzu Wojska Polskiego i oficerze  Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Jan Kózka rozpoczął służbę wojskową w 1920 roku i w szeregach 9 pułku ułanów brał w udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W czasie kampanii wrześniowej służył w 2 pułku ułanów i brał udział w starciach z wojskami niemieckimi, natomiast po agresji sowieckiej z oddziałami Armii Czerwonej. Internowany i więziony w Kownie, następnie w 1940 r. przewieziony do Kozielska i później łagru na półwyspie Kola. Zwolniony po utworzeniu Armii Polskiej w ZSRS i ewakuowany z Armią gen. Andersa do Iranu. Służył w szeregach 5 Kresowej Dywizji Piechoty i przeszedł szlak bojowy 2 Korpusu. 

z6

W ramach pierwszego miesiąca akcji „Przyjmiemy Twoją historię” pozyskano także kilkanaście publikacji - obok „Spisu abonentów warszawskiej sieci telefonów” z roku 1938/39 do zbiorów Muzeum trafiły wydawnictwa o tematyce geograficznej, akademickie podręczniki z zakresu medycyny, a także przedwojenne kodeksy. Wśród nich znalazła się również  praca zbiorowa Żołnierzy 1 Brygady Strzelców - dwuczęściowe wydanie „Vade Mecum Żołnierza – Kierowcy” należące do ppor. Leona Wajdy, kierowcy pojazdów ciężarowych, który szkolił się w szkockim North Berwick w 1941 r. 

z7

Jedną z najciekawszych pozycji jest niewątpliwie „Dokumente Polnischer Grausamkeit” z 1940 r. Niemiecka publikacja o charakterze propagandowym, zawierająca blisko 100 czarno – białych, drastycznych fotografii przedstawiających okaleczone ciała, miała dokumentować domniemane prześladowania i zbrodnie dokonywane przez Polaków na ludności niemieckiej, a tym samym usprawiedliwiać agresję z 1939 roku. Książka ta zawierała nieprawdziwe, spreparowane informacje na użytek niemieckiej propagandy.

z8