Michał Mikołajczak
Na froncie dyplomacji. Znaczenie konferencji sojuszniczych w latach 1943–1947

W książce opisano przyczyny, przebieg, a przede wszystkim konsekwencje siedmiu wybranych konferencji sojuszniczych, które odbyły się w trakcie II wojny światowej i już po jej zakończeniu. Publikacja nie tylko przedstawia wojnę od strony gabinetów politycznych, ale też pozwala lepiej zrozumieć współczesny świat, wciąż borykający się z dawnym podziałem stref wpływów między Zachodem a ZSRS.

Dlaczego warto interesować się wojenną polityką w Europie i decyzjami, które w latach 1943–1947 podejmowali antyhitlerowscy koalicjanci? Aby odpowiedzieć na to pytanie, wystarczy spojrzeć na współczesną mapę Starego Kontynentu, a zwłaszcza na granice poszczególnych państw, w tym Polski. To jednak nie wszystko, mapy nie oddają bowiem mentalnego, politycznego i ekonomicznego podziału świata, który ma swe korzenie w ustaleniach aliantów sprzed dziesięcioleci.

Jak czytamy we wstępie do książki – „Polska, choć była po stronie zwycięzców, przegrała pokój, pozostawiona na pastwę losu przez swoich zachodnich sojuszników”. Jak do tego doszło? Czy faktycznie polscy dyplomaci nie mieli praktycznie żadnego wpływu na przyszłość geopolityczną kraju? Jak silny i trwały był tzw. układ jałtański? Odpowiedzi m.in. na te pytania można znaleźć we wspomnianej publikacji. Co więcej, zapoznając się z jej treścią, możemy lepiej zrozumieć motywację, którą kierują się współcześni przywódcy Federacji Rosyjskiej:

„[…] Świat nadal doświadcza nie tylko sowieckiego zagrożenia, ale i agresji (aktualnie Ukraina). Kreml, przyzwyczajony do bezkarności, na dodatek przy aprobacie mocarstw zachodnich, wcześniej przez dziesiątki lat sowietyzował Europę Środkowo-Wschodnią – obszar, który otrzymał w prezencie po zakończeniu II wojny światowej” – podkreśla w recenzji książki prof. Tadeusz Wolsza.

Docelowymi odbiorcami publikacji są młodsi czytelnicy, którzy dopiero zaznajamiają się z historią XX w. Niemniej sposób prowadzenia narracji i czytelna konstrukcja publikacji sprawiają, że może po nią sięgnąć każdy odbiorca zainteresowany tematyką splotu wojny i polityki.

Zasadnicza część książki składa się z siedmiu ilustrowanych rozdziałów, które opisują wybrane konferencje pokojowe aliantów. Aby ułatwić odbiór i zapamiętanie treści, każdy rozdział poprzedzono infografikami w postaci map. Obszerny wstęp w przystępny sposób wprowadza czytelnika w niełatwy temat wojennej polityki, a wartościowym uzupełnieniem książki jest słowniczek ważniejszych pojęć.

Michał Mikołajczak, Na froncie dyplomacji. Znaczenie konferencji sojuszniczych w latach 1943–1947, Gdańsk 2022, ss. 72, ISBN 978-83-65957-44-3.