Wojenny dzień

#WojennyDzień - Powołanie Rady Pomocy Żydom „Żegota”

4 grudnia 1942 r. przy Delegaturze Rządu RP na Kraj powstała Rada Pomocy Żydom – organizacja humanitarna, której celem było ratowanie żydowskiej ludności w gettach oraz poza nimi. Rada działała pod konspiracyjnym kryptonimem „Żegota”, inspirowanym jedną z postaci III części Dziadów Adama Mickiewicza – Konradem Żegotą.

 

Podziemna organizacja zastąpiła istniejący od 27 września 1942 r. Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom im. Konrada Żegoty, który powstał z inicjatywy Zofii Kossak (Szczuckiej-Szatkowskiej) oraz Wandy Krahelskiej-Filipowicz. Organizacja działała przede wszystkim na terenie Warszawy, skąd też pochodziła największa liczba jej członków. Jej działalność była odpowiedzią na wdrażaną przez Niemów od grudnia 1941 r. operację o kryptonimie „Reinhardt”, której celem była eksterminacja ludności żydowskiej na terenie Generalnego Gubernatorstwa. „Żegota” niosła pomoc zniewolonym Żydom na wiele sposobów, m.in. poprzez dostarczanie dokumentów zatajających ich prawdziwą tożsamość, ukrywanie żydowskich dzieci w domach zakonnych i polskich rodzinach czy znajdowanie mieszkań i lokali umożliwiających ich ukrycie przed Niemcami. Szacuje się, że do wybuchu Powstania Warszawskiego w sierpniu 1944 r. Radzie udało się uratować ok. 40–50 tys. Żydów.

 

„Żegota” była jedyną organizacją podziemną w okupowanej przez Niemców Europie ratującą żydowską ludność od Zagłady. Jej działalność została uhonorowana drzewem na Wzgórzu Pamięci Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie.

Fot. 1. Pomnik Rady Pomocy Żydom „Żegota” w Warszawie (domena publiczna)
Fot. 1. Pomnik Rady Pomocy Żydom „Żegota” w Warszawie (domena publiczna)
Fot. 2. Elżbieta Ficowska jest jednym z 2,5 tys. dzieci uratowanych z getta warszawskiego przez Irenę Sendler i jej współpracowników działających w „Żegocie”. Przed opuszczeniem getta matka podarowała jej srebrną łyżeczkę, „na szczęście”, z wygrawerowanym imieniem oraz datą jej urodzenia. Jej kopia znajduje się na wystawie głównej Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku (MIIWŚ)
Fot. 2. Elżbieta Ficowska jest jednym z 2,5 tys. dzieci uratowanych z getta warszawskiego przez Irenę Sendler i jej współpracowników działających w „Żegocie”. Przed opuszczeniem getta matka podarowała jej srebrną łyżeczkę, „na szczęście”, z wygrawerowanym imieniem oraz datą jej urodzenia. Jej kopia znajduje się na wystawie głównej Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku (MIIWŚ)
#WojennyDzień
Kalendarium najważniejszych dat związanych z wydarzeniami z okresu II wojny światowej.