#WojennyDzień - 20/09 Powstanie Narodowych Sił Zbrojnych

20 września 1942 r. powstała jedna z najliczniejszych polskich organizacji konspiracyjnych okresu II wojny światowej – Narodowe Siły Zbrojne. W jej struktury wchodziły środowiska narodowe. W szczytowym momencie swojej działalności organizacja liczyła przeszło 75 tys. żołnierzy.

Pierwszym komendantem NSZ został płk. Ignacy Oziewicz „Czesław”. Organizacja nie tylko walczyła o odzyskanie niepodległości kraju. Dążyła również do przywrócenia wschodniej granicy wedle stanu sprzed sowieckiej agresji, a także do powiększenia terytorium Rzeczpospolitej na zachodzie – o Śląsk i Pomorze należące do Niemiec. NSZ cechował zdecydowanie wrogi stosunek do środowisk komunistycznych. W uznaniu władz politycznych i wojskowych organizacji stanowiły one takie same zagrożenie dla istnienia państwa polskiego jak niemieccy naziści. Pomimo swej odrębności NSZ uznawały zwierzchnictwo rządu RP w Londynie i Naczelnego Wodza. W 1944 r. zawarto porozumienie scaleniowe z Armią Krajową – w jego wyniku NSZ zagwarantowało sobie dużą autonomię w strukturach AK. Niektóre środowiska narodowe sprzeciwiły się owemu porozumieniu. W związku z tym doszło do rozłamu organizacji na dwie struktury.

Spośród wielu akcji NSZ warto wymienić m.in. rozbicie banku emisyjnego w Częstochowie 20 czerwca 1943 r. – w rocznicę urodzin Adolfa Hitlera. W jej wyniku zdobyto ponad 3 mln zł, które przeznaczono na działalność organizacji. Z kolei 12 marca 1944 r. żołnierze NSZ opanowali więzienie gestapo w Siedlcach i uwolnili kilkudziesięciu więźniów – w tym członków Komendy Okręgu Siedlce NSZ – nie ponosząc własnych strat.