#WojenniDowódcy - Generał Douglas MacArthur

Douglas MacArthur urodził się 26 stycznia 1880 r. w Little Rock w stanie Arkansas. Wywodził się z rodziny o szkockich korzeniach i sporych tradycjach wojskowych. Jego ojciec uczestniczył w wojnie secesyjnej. Wychowanie w duchu patriotyzmu wpłynęło decyzję Douglasa o związaniu swoich losów z wojskiem. W 1893 r. wstąpił do prywatnej akademii wojskowej – West Texas Military Academy. W 1898 r. udało mu się dostać do renomowanej szkoły oficerskiej w West Point, którą ukończył w 1903 r. z pierwszą lokatą. Otrzymał następnie stopień podporucznika i przydział w wojskach inżynieryjnych.

Trafił na Filipiny, gdzie funkcję gubernatora pełnił jego ojciec, Arthur. Na wyspach trwały walki z lokalnymi partyzantami. W latach 1905–1906 towarzyszył swojemu ojcu jako adiutant w trakcie podróży po krajach Dalekiego Wschodu – wizytowali m.in. Japonię. W 1907 r. został adiutantem prezydenta USA – Theodore’a Roosevelta. Douglas MacArthur w 1911 r. otrzymał stopień kapitana. Pracował m.in. w Departamencie Wojny w Waszyngtonie, gdzie rozbudowywał amerykańskie siły zbrojne. Z kolei w 1914 r. otrzymał przydział na granicy z Meksykiem, a w 1915 r. został awansowany do stopnia majora. W 1917 r., gdy USA przystąpiły do I wojny światowej, otrzymał stopień pułkownika i przydział w 42. Dywizji Piechoty, gdzie został szefem sztabu.

Douglas MacArthur, otrzymując awans w czerwcu 1918 r., został najmłodszym w historii Stanów Zjednoczonych generałem brygady. Brał udział w walkach we Francji. Był wielokrotnie odznaczany. Po zakończeniu wojny w Europie pozostał na kontynencie w ramach sił okupacyjnych Niemiec. W latach 1919–1922 pełnił funkcję kierownika Akademii Wojskowej w West Point, podejmując próbę jej zreformowania.

Jego późniejsze losy były związane z pobytem w Azji. W 1922 r. został dowódcą jednej z dywizji stacjonujących na Filipinach, co było postrzegane jako zesłanie za poślubienie kontrowersyjnej multimilionerki – Louise Cromwell Brooks. Faktem jest jednak, że w trzy lata później otrzymał awans do stopnia generała majora. Jego małżeństwo rozpadło się z kolei w 1929 r., on sam zaś później ożenił się po raz drugi. MacArthur pozostawał do na Filipinach 1930 r., kiedy to powrócił do Stanów Zjednoczonych.

Otrzymał wówczas nominację na stanowisko szefa sztabu amerykańskiej armii. Stale musiał mierzyć się ze skutkami kryzysu gospodarczego, który dotknął również finanse wojska. W 1932 r. odbył podróż do Polski, w trakcie której spotkał się m.in. z marsz. Józefem Piłsudskim. W 1935 r. powrócił na Filipiny, które w międzyczasie uzyskały przywileje administracyjne poszerzające ich niezależność. Został tam dowódcą całości sił przeznaczonych do zapewnienia obrony na archipelagu. Nadzorował proces tworzenia filipińskiej armii. W 1936 r. otrzymał z rąk tamtejszego prezydenta stopień feldmarszałka Filipin.

Po krótkim rozbracie z armią, do którego doszło pod koniec lat trzydziestych, w 1941 r. powrócił na Filipiny. Otrzymał dowództwo całości amerykańskich sił na Dalekim Wschodzie. W tym czasie Stany Zjednoczone zostały zaatakowane przez Japonię, przez co przystąpiły do II wojny światowej po stronie aliantów. Już jako czterogwiazdkowy generał, MacArthur podjął próbę obronienia Filipin. Przewaga Japończyków okazała się jednak zbyt duża, a on sam – na zdecydowaną prośbę amerykańskiego prezydenta – opuścił wyspy na początku 1942 r. Tym samym pozostawił część swoich żołnierzy, przez co usłyszał pod swoim adresem wiele słów krytyki. Należy jednak dodać, że decyzja o jego ewakuacji była podyktowana obawą o dostanie się do japońskiej niewoli wysoko postawionego dowódcy USA. Za swoją postawę w trakcie walk na Filipinach otrzymał Medal Honoru.

Po ewakuacji znalazł się w Australii. Tam też objął dowództwo amerykańskich oddziałów południowego Pacyfiku oraz sił australijskich. Mniej więcej w tym czasie rozpoczęło się mozolne wyzwalanie terenów azjatyckich spod japońskiego panowania. Głównym celem generała pozostawały Filipiny, gdyż złożył obietnicę powrotu na wyspy, by je oswobodzenia. MacArthur jest uważany za jednego z ojców amerykańskiej taktyki „żabich skoków”, polegających na stopniowym zajmowaniu wysp i obszarów znajdujących się pod kontrolą Japonii. Na przełomie 1944 i 1945 r. spełnił swoje przyrzeczenie, przewodząc amerykańskim wojskom wkraczającym na Filipiny. On sam osobiście brał udział w walkach.

Po wyzwoleniu Filipin wziął udział w przygotowaniach do głównego natarcia na wyspy japońskie. Otrzymał awans do stopnia generała armii. W obliczu fanatycznej wręcz obrony Japonii, do której zaangażowano również cywili, w obawie przed nadzwyczaj długą, wyczerpująca kampanią, okupioną ogromnymi stratami, amerykańskie dowództwo zdecydowało się zmusić przeciwnika do poddania się w inny sposób. Wobec zrzucenia dwóch bomb atomowych Japonia skapitulowała, a gen. MacArthur był w gronie osób przyjmujących kapitulację, później zaś stanął na czele sił okupacyjnych.

Postulował liberalne podejście w stosunku do pokonanego kraju. To za jego namową doszło do demokratyzacji Japonii. Pozostał na Dalekim Wschodzie, a jego zdolności i doświadczenie wykorzystano kilka lat po wojnie. Został dowódcą oddziałów Organizacji Narodów Zjednoczonych walczących w Korei od 1950 r., kiedy to północna, komunistyczna część tego kraju rozpoczęła marsz na południe. MacArthur wraz ze swoimi żołnierzami doprowadził do wyzwolenia znaczącej części Korei, jednak w obliczu chińskiej interwencji został zmuszony do odwrotu. Postulował wówczas wykorzystanie broni atomowej przeciwko komunistom. Ponieważ spotkał się z odmową, zaczął prowadzić niezależną politykę. Doprowadziło to do jego dymisji.

Po wystąpieniu z armii zaangażował się politycznie. Był w gronie kandydatów do walki o fotel prezydenta Stanów Zjednoczonych. Ostatecznie jednak znalazł się na uboczu. Zmarł 5 kwietnia 1964 r. w Waszyngtonie.