W dniu 7 lutego 2019 roku zmarł Jan Olszewski

W zeszłym roku pożegnaliśmy Jana Olszewskiego, premiera Rządu Rzeczpospolitej Polskiej, żołnierza Szarych Szeregów i uczestnika Powstania Warszawskiego.

Jan Olszewski urodził się 20 sierpnia 1930 roku w Warszawie. Jako 13-latek wstąpił do Szarych Szeregów. Działał w grupie Zawiszaków - najmłodszej części organizacji. Wziął aktywny udział w powstaniu warszawskim, mimo braku przydziału.

Po wojnie ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1956-1957 był członkiem redakcji czasopisma „Po prostu”. Wspólnie z Walerym Namiotkiewiczem i Jerzym Ambroziewiczem napisał tekst pt. Na spotkanie ludziom z AK, wzywający do rehabilitacji żołnierzy Armii Krajowej, wskazując na nadużycia ówczesnego wymiaru sprawiedliwości względem żołnierzy polskiego podziemia. Artykuł był traktowany jako jeden z najważniejszych symboli tzw. odwilży październikowej 1956 roku. Za swoją działalność wkrótce otrzymał zakaz pracy na dwa lata jako dziennikarz.

Od 1962 roku rozpoczął praktykę adwokacką. W latach 60. bronił w procesach sądowych m.in. Melchiora Wańkowicza, Jacka Kuronia i Karola Modzelewskiego.

W 1975 roku podpisał „list 59”- protest skierowany do władz PRL dot. wprowadzenia do konstytucji PRL poprawki o przewodniej roli PZPR i związku z ZSRS.

W 1976 roku Jan Olszewski współtworzył Komitet Obrony Robotników- organizację opozycyjną, niosącą pomoc represjonowanym przez władzę ludową robotnikom, protestującym w czasie Czerwca’76 w Radomiu i Ursusie.

W 1980 roku został doradcą Krajowej Komisji Porozumiewawczej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. W czasie stanu wojennego, z ramienia abpa Bronisława Dąbrowskiego, sekretarza Episkopatu Polski, prowadził rozmowy
z przedstawicielami władzy dot. zwolnienia osób chorych z obozów internowania i więzień.

Z upoważnienia prymasa Józefa Glempa i rodziny ks. Jerzego Popiełuszki w 1984 i 1985 roku  był oskarżycielem posiłkowym w procesie zabójców błogosławionego duchownego.

Uczestnik obrad Okrągłego Stołu po stronie „Solidarności”. Od 1990 roku należał do Porozumienia „Centrum”. Mandat poselski uzyskał w wyborach parlamentarnych 1991 roku.

W dniu 6 grudnia 1991 roku powołany na urząd Prezesa Rady Ministrów. Opowiadał się za dekomunizacją w Ministerstwie Obrony Narodowej i Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. Apelował do Prezydenta RP Lecha Wałęsy o pełne wycofanie wojsk rosyjskich z terytorium Polski. Nie wyrażał zgody na powołanie na terenie dawnych rosyjskich baz wojskowych przedsiębiorstw polsko-rosyjskich. Na skutek nocy teczek  w nocy z 4 na 5 czerwca 1992 roku, w związku z wykonywaniem uchwały lustracyjnej Sejmu, został pozbawiony urzędu   premiera.

Od kwietnia 2006 roku Jan Olszewski był doradcą Prezydenta RP, prof. Lecha Kaczyńskiego. W 2009 roku został przez prezydenta odznaczony Orderem Orła Białego.

28 marca 2019 roku w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku nadano sali konferencyjnej imię Jana Olszewskiego i odsłonięto tablicę pamiątkową.