Spotkanie z historykami z Rady Naukowej Fundacji Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie
18 października 2014 r. odbyło się w Gdańsku spotkanie między historykami Muzeum II Wojny Światowej i członkami Rady Naukowej Fundacji Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie. Celem tej Fundacji, powołanej przez rząd Republiki Federalnej Niemiec, jest stworzenie w Berlinie Centrum Wystaw, Informacji i Dokumentacji (zwyczajowo określanego mianem tzw. Widocznego Znaku), poświęconego wysiedleniom Niemców z Europy Środkowo-Wschodniej po II wojnie światowej oraz innym przymusowym migracjom w XX wieku.
Do spotkania doszło na prośbę Przewodniczącego Rady Naukowej Fundacji Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie prof. Stefana Troebsta. Historycy wchodzący w skład tego ciała odbywają podróże studialne, których celem jest zapoznawanie się z muzeami w poszczególnych krajach europejskich. W trakcie spotkania dyrektor Muzeum II Wojny Światowej prof. Paweł Machcewicz przedstawił koncepcję i cele Muzeum II Wojny Światowej. Wyjaśnił, że jednym z głównych zadań tworzonego w Gdańsku Muzeum jest zaprezentowanie światowej opinii publicznej pełnego obrazu II wojny światowej i jej konsekwencji, uwzględniającego doświadczenia Polski i innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej, które do tej pory były często marginalizowane lub wręcz nieobecne w europejskiej – także niemieckiej – pamięci o II wojnie światowej. Prof. Paweł Machcewicz powiedział o negatywnym nastawieniu polskiej opinii publicznej wobec działań Związku Wypędzonych, które w Polsce odbierane są jako próba reinterpretacji II wojny światowej, poprzez oderwanie wysiedleń Niemców od szerszego tła historycznego i ich rzeczywistych przyczyn: niemieckiej agresji, okupacji i terroru wobec Polaków i innych podbitych narodów, a także decyzji wielkich mocarstw podejmowanych w trakcie konferencji Wielkiej Trójki.
Dyrektor Machcewicz wyjaśnił, iż między innymi z powyższych powodów strona polska zdecydowała się na stworzenie instytucji muzealnej, która pokaże całość doświadczenia II wojny światowej. Dopiero w takich ramach historycznych przymusowe wysiedlenia poszczególnych narodów (zarówno z czasów wojny jak i po jej zakończeniu) uzyskają właściwe miejsce, pozwalające zrozumieć ich przyczyny i znaczenie.
Prof. Paweł Machcewicz i dr hab. Piotr M. Majewski, zastępca dyrektora Muzeum II Wojny Światowej, opowiedzieli o zawartości wystawy głównej tworzonego w Gdańsku Muzeum. Gościom zaprezentowane zostały także dwa filmy, przedstawiające – budynek Muzeum oraz jego wystawę główną (dostępne na stronie internetowej Muzeum). Pokazane zostały także niektóre eksponaty, które znajdą się na wystawie głównej Muzeum II Wojny Światowej, m.in. dotyczące niemieckiego terroru na Pomorzu, w Wielkopolsce i w Polsce centralnej (akcja AB w Generalnym Gubernatorstwie), obozów koncentracyjnych, Zagłady Żydów polskich, Powstania Warszawskiego, a także radzieckich deportacji Polaków z lat 1940-1941. Pytania ze strony członków Rady Naukowej Fundacji Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie dotyczyły głównie szczegółów merytorycznych wystawy głównej Muzeum II Wojny Światowej i stanu zaawansowania budowy jego siedziby.
