Rada Powiernicza Muzeum II Wojny Światowej proponuje Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego kompromis w sprawie planowanych przekształceń instytucjonalnych

Na posiedzeniu, które odbyło się 17 czerwca b.r., Rada Powiernicza Muzeum II Wojny Światowej zapoznała się z sytuacją tej placówki zaistniałą po ogłoszeniu przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr hab.  Piotra Glińskiego planu jej połączenia z utworzonym niedawno Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 roku. Po szczegółowym przeanalizowaniu sprawozdania na temat stanu zaawansowania prac budowalnych i wystawienniczych, przedstawionego przez dyrekcję Muzeum II Wojny Światowej, Rada Powiernicza uznała, iż na tym etapie inwestycji – w  końcowej fazie prac budowlanych, a  także w trakcie produkcji i montażu wystawy stałej – połączenie obu instytucji musi spowodować trudny do wyobrażenia chaos organizacyjny i sparaliżować na długo ich działalność. Dotyczy to przede wszystkim Muzeum II Wojny Światowej – państwowej instytucji kultury o poważnym majątku, prowadzącym szeroką działalność merytoryczną.

Decyzja o połączeniu instytucji oznacza konieczność przeprowadzenia pełnej inwentaryzacji na dzień zakończenia działalności (m.in. tysięcy stron dokumentacji) i sporządzenia na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych sprawozdania finansowego obejmującego bilans, rachunek zysków i strat oraz informacji dodatkowej, łącznie z uzyskaniem po raz kolejny w tym roku opinii biegłego rewidenta zgodnie z postanowieniami obowiązującego statutu Muzeum. Inwentaryzacja dokumentacji, majątku, w tym 39 tysięcy eksponatów oraz 20-tysięcznego księgozbioru trwać będzie co najmniej pół roku. Muzeum zostanie postawione w obowiązku przeprowadzenia także inwentaryzacji majątku na terenie budowy gmachu muzealnego (dotyczy to środków trwałych w budowie). Nieuchronnie doprowadzi to do paraliżu inwestycji budowlanej poprzez wstrzymanie prac, nawet jeśli wytyczy się osobne pola spisowe (prace wykończeniowe trwają na całym froncie obiektu siłami około 500 robotników na jednej zmianie). Będzie to skutkowało przestojami w realizacji zawartych kontraktów, za które wykonawcy będą mogli domagać się kar umownych od skarbu państwa.

Nawet przy zachowaniu dotychczasowej nazwy, faktyczna likwidacja Muzeum II Wojny Światowej w dotychczasowym kształcie wywoła także w społeczeństwie (m.in. wśród darczyńców, którzy przekazywali do Muzeum w wielu przypadkach swoje najcenniejsze rodzinne pamiątki) kryzys zaufania do państwowych instytucji kultury, czego skutki będą ponosić wszyscy, niezależnie od poglądów politycznych.

Rozumiejąc względy, dla których Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego zdecydowane jest skonsolidować dwie działające w Gdańsku placówki zajmujące się historią II wojny światowej, Rada Powiernicza zdecydowała się zaapelować do Ministra Piotra Glińskiego o rozważenie innego trybu połączenia obu instytucji, a mianowicie przekształcenie Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 roku w oddział Muzeum II Wojny Światowej, tak jak stało się to w przypadku powołanego w grudniu 2015 r. Muzeum Piaśnickiego w Wejherowie, które stało się oddziałem Muzeum Stutthof w Sztutowie. Zdaniem Rady Powierniczej tego rodzaju przekształcenie pozwoli usprawnić zarządzanie obydwoma placówkami, nie narażając jednak państwa polskiego na niepotrzebne straty materialne i wizerunkowe. Przy takim rozwiązaniu Muzeum II Wojny Światowej mogłoby kontynuować swoją działalność, a przede wszystkim doprowadzić do końca, bez szkodliwych perturbacji, inwestycję wartą ponad 400 milionów złotych, której zakończenie planowane jest za kilka miesięcy.

Powyższa sugestia znalazła się w uchwale przyjętej przez Radę Powierniczą Muzeum II Wojny Światowej, którą  przekazano do wiadomości Ministra Piotra Glińskiego.