Premiera filmu "Bez prawa do życia. Historia Żydów z Tarłowa"

Premiera filmu "Bez prawa do życia"

19 października w kinie Muzeum miała miejsce premiera wyjątkowego filmu pt. „Bez prawa do życia”.

Licznie przybyłych gości przywitał dyrektor Muzeum II Wojny Światowej, dr hab. Grzegorz Berendt. Podkreślił wagę tego typu produkcji i wskazał na konieczność dokumentowania tragedii zagłady Żydów, by niemiecki nazistowski plan „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej” – zakładający całkowite zniszczenie tych ludzi i zapomnienia o nich – chociaż w części się nie zrealizował.

Wśród gości była m.in. delegacja Muzeum Treblinki, duża grupa przedstawicieli Niezależnej  Gminy Wyznania Mojżeszowego w Gdańsku (wraz z jej przewodniczącym Jakubem Szadajem), a także historycy i reprezentanci gdańskich organizacji pozarządowych, w tym Związku Sybiraków, Stowarzyszenia „Rodzina Katyńska”, Stowarzyszenia „Rodzina Ponarska” i  Stowarzyszenia „Nasz Gdańsk’.

 

„W świadomości społecznej o Holocauście pamięta się przede wszystkim w kontekście dużych ośrodków martyrologii Żydów, takich jak miejsca zagłady w Auschwitz, Bełżcu i Treblince czy też getta w Warszawie i w Łodzi. W ich cieniu pozostają wielkie tragedie wielu innych miejscowości. Jedną z nich jest Tarłów” – tak o filmie mówił autor scenariusza i reżyser filmu, mjr SW w st. spoczynku Waldemar Kowalski, który wraz z zespołem działu dokumentacji filmowej przygotował i zrealizował projekt.

 

Film dokumentalny Bez prawa do życia przywraca pamięć o około 7 000 Żydów, których 19 października 1942 roku skierowano z tarłowskiego getta do miejsca zagłady w Treblince.

 

Materiał filmowy pokazuje społeczność polsko-żydowską Tarłowa przed wojną, a później funkcjonowanie założonego tu getta wraz z wysiedlonymi i przesiedlonymi tu z innych miejscowości Żydami. W filmie ukazano mechanizmy likwidacji getta i samej zagłady Żydów w obozie Treblinka II. Przedstawiono społeczność ofiar i wskazano na sprawców zbrodni. Wydarzenia zostały przywołane zarówno poprzez relacje świadków, jak i unikalne zdjęcia oraz dokumenty archiwalne. W kwestiach merytorycznych głos zabrały niekwestionowane autorytety naukowe badaczy historii.

 

W trakcie premierowego spotkania uhonorowano wiązankami kwiatów obecne w sali kinowej i występujące w filmie osoby: świadka historii, panią Leokadię Markiewicz-Ziółkowską, i panią Ilonę Sadowską reprezentującą Muzeum Treblinka.

Film powstał w związku z 80. rocznicą akcji „Reinhardt”, w ramach której zgładzono około 2 000 000 Żydów.

 

Scenariusz i reżyseria: Waldemar Kowalski

Konsultacja historyczna: dr hab. Grzegorz Berendt, prof. UG

Produkcja: Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego