„Noc Kryształowa”

„Noc Kryształowa”

W nocy z 9 na 10 listopada bojówki SA i członkowie formacji SS przeprowadzili akcję pogromu żydowskiej ludności, połączonej ze spaleniem synagog i zniszczeniem  żydowskiego majątku. W historiografii to wydarzenie określa się mianem „Nocy Kryształowej”, od odłamków szkła i kryształów ze zniszczonych witryn żydowskich sklepów i mieszkań. 


Działania podjęte przez NSDAP miały doprowadzić do masowej emigracji ludności żydowskiej z Niemiec, przy jednoczesnym pozostawieniu majątku w Rzeszy. Pretekstem do tego przedsięwzięcia było postrzelenie przez Herszela Grynszpana sekretarza niemieckiej ambasady w Paryżu, Ernsta vom Rath. Rodzice Grynszpana, w wyniku prześladowań na tle ustaw norymberskich, wraz z 17 tysiącami Żydów zostali deportowani na wschodnią granicę Niemiec, do Polski. Ich syn w 1936 roku wyemigrował do Paryża, gdzie dowiedział się o losie swoich najbliższych. W dniu 7 listopada 1938 roku udał się do niemieckiej ambasady, prosząc o rozmowę z ambasadorem. Strzały, które padły w kierunku vom Ratha pozwoliły niemieckiej propagandzie rozpocząć działania, ukazujące spisek Żydów przeciwko Niemcom.


W dniu 9 listopada 1938 roku, na wieczornym spotkaniu członków NSDAP w Monachium z okazji obchodzonej wówczas rocznicy puczu monachijskiego, co zbiegło się z wieścią o śmierci vom Ratha,  Joachim Goebbels wygłosił płomienne przemówienie, w którym członkowie formacji odczytali brak sprzeciwu na „spontaniczne” wiece i wystąpienia antyżydowskie. Dało to możliwość rozpoczęcia akcji, sygnowanej de facto przez władze partyjne i państwowe. 


W wyniku Nocy Kryształowej spalono blisko 200 synagog i zbezczeszczono cmentarze, ponad 7500 sklepów prowadzonych przez Żydów zostało zniszczonych, blisko 100 osób narodowości żydowskiej zostało zamordowanych, a tysiące wywieziono do obozów koncentracyjnych.