Koniec wojny '45
Czas otwarcia 06.05.2016 - 30.09.2016
Lokalizacja Europejskie Centrum Solidarności
Koniec wojny przyniósł narodom europejskim różne doświadczenia. Dla Niemców oznaczał klęskę i upadek reżimu, który większość z nich popierała przez 12 lat. Europie Zachodniej przyniósł wolność i powrót do demokracji, Związkowi Radzieckiemu zapewnił hegemonię nad połową kontynentu i pozycję światowego mocarstwa. Czym był rok 1945 dla Polaków?
Wystawa, którą Państwu prezentujemy, składa się z 45 przedmiotów lub zestawów przedmiotów związanych z końcem II wojny światowej. Pochodzą one z ziem polskich albo dotyczą losów Polaków, mówią zatem przede wszystkim o doświadczeniach wschodnio- i środkowoeuropejskich. Niekiedy opowiadają historie konkretnych osób i miejsc, niekiedy są po prostu charakterystyczne dla swoich czasów. Choć zostały podzielone na pewne grupy tematyczne, świadomie zrezygnowaliśmy z narzucania ściśle wytyczonej trasy zwiedzania, pozwalając Państwu samodzielnie zapoznawać się z nimi w dowolnej kolejności. Każdy zwiedzający może na tej podstawie wyrobić sobie własny osąd o ostatnich tygodniach wojny i początkach nowego porządku. Mamy nadzieję, że nasza wystawa stanie się dla Państwa inspirującym bodźcem do refleksji nad złożonością wydarzeń i zjawisk historycznych towarzyszących końcowi wojny w tej części Europy, a także nad niejednoznacznością ich skutków.
Paweł Machcewicz
Piotr M. Majewski
6 maja 2015 r. została otwarta wystawa przygotowana przez Muzeum II Wojny Światowej '45.Koniec wojny w 45 eksponatach, która jest dostępna w Europejskim Centrum Solidarności.
Przecięcia wstęgi dokonali dyrektor Muzeum II Wojny Światowej prof. Paweł Machcewicz, dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności Basil Kerski i dyrektor Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, Sławiomir Dębski.
- Wystawa "45. Koniec wojny w 45 eksponatach" przypomina polskie doświadczenie w momencie, gdy kończyła się wojna. Otwieramy ją w niemal w równą rocznicę zakończenia wojny. Otwieramy ją w trakcie międzynarodowej konferencji o dziedzictwie wojny, o roku ’45 i ta wystawa jest zapowiedzią wystawy stałej Muzeum II Wojny Światowej, która będzie otwarta w przyszłym roku. - powiedział dyrektor Muzeum, prof. Paweł Machcewicz - Chcemy na tej wystawie(...) pokazać wieloznaczne doświadczenie końca wojny dla Polaków poprzez 45 eksponatów. Dobraliśmy te eksponaty tak, żeby mówiły o bardzo różnych sprawach: o niemieckich zbrodniach, które trwały do końca wojny; o wyzwoleniu, ale także o zniewoleniu, które niosła Armia Czerwona i NKWD; o represjach wobec Armii Krajowej, wobec Polskiego Państwa Podziemnego; o odbudowie kraju ze zniszczeń wojennych, o odradzaniu się życia dosłownie w ruinach, o wprowadzaniu nowego porządku politycznego, o oporze przeciwko sowietyzacji i ta wystawa jest swego rodzaju, naszym takim credo muzealniczym. Nie ma na niej ani jednego ekranu, są tylko eksponaty i chcemy dać zwiedzającym możliwość, niemal dosłownego dotknięcia historii poprzez przedmioty, przedmioty z niepowtarzalnymi historiami, z którymi wiążą się także, oczywiście, losy ludzi.
Wystawa pokazuje wydarzenia roku 1945 poprzez 45 specjalnie dobranych eksponatów, pochodzących w większości ze zbiorów Muzeum II Wojny Światowej. Jej celem jest przedstawienie polskiego doświadczenia końca wojny. Ukazuje różne aspekty ówczesnej rzeczywistości, w tym przede wszystkim niejednoznaczność wyzwolenia: koniec niemieckiej okupacji przy jednoczesnym ustanowieniu dominacji radzieckiej. Została również szeroko uwzględniona perspektywa społeczna: migracje ludności, codzienność, pauperyzacja, odradzanie się życia.