Konferencja prasowa podsumowująca Ogólnopolską Zbiórkę Eksponatów

18 grudnia br. w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku zorganizowano konferencję prasową, podczas której podsumowano Ogólnopolską Zbiórkę Eksponatów „Przyjmiemy Twoją historię”. O efektach akcji opowiedzieli dyrektor MIIWŚ dr Karol Nawrocki, a także kierownik Działu Zbiorów Wojciech Łukaszun.

Ogólnopolska Zbiórka Eksponatów wystartowała 18 maja br. i od tego dnia zachęcaliśmy do przekazywania rodzinnych pamiątek, które były świadectwem wojennych doświadczeń. To właśnie przedmioty przekazane przez darczyńców najczęściej posiadają swoją indywidualną, cenną historię.  Zależy nam na tym, by rodzinne historie zostały opowiedziane, nie odeszły w zapomnienie i przetrwały wraz z eksponatami przekazanymi do naszego Muzeum, gdzie są objęte staranną opieką i zabezpieczone przed skutkami upływu czasu. O pomyśle na zbiórkę zgromadzonym dziennikarzom opowiedział dyrektor Muzeum dr Karol Nawrocki:

Głównym naszym statutowym zadaniem jest gromadzenie, konserwowanie, dbanie o narodowe dziedzictwo w postaci eksponatów odnoszących się do historii II wojny światowej. Zorganizowaliśmy więc Ogólnopolską Zbiórkę Eksponatów, mając świadomość, że już 80 lat od wybuchu II wojny światowej, dziesiątki lat po jej zakończeniu i ponad 30 lat od transformacji ustrojowej w Polsce, te pamiątki, które zostały w rodzinach po tak długim czasie, mają status właściwie rodzinnych relikwii. Nie spodziewaliśmy się fali eksponatów, które trafią do nas, bo z jakichś powodów rodziny zostawiały eksponaty w swoich domach, mając świadomość, że muzealnictwo w Polsce rozwija się. Daliśmy także sobie szansę do rozbudowania swojej kolekcji. W Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku jest ponad 50 tys. eksponatów, a zaledwie 2,5 tys. jest na wystawie głównej, więc chcieliśmy naszą kolekcję poszerzyć.

Od początku akcji spotykaliśmy się z darczyńcami w siedzibie Muzeum, a także otrzymywaliśmy od nich informacje drogą mailową. Ponadto przy współpracy z Muzeum Lubelskiemu w Lublinie oraz Instytutem Pamięci Narodowej utworzyliśmy czasowe punkty zbiórki w pięciu polskich miastach: Lublinie, Szczecinie, Białymstoku, Katowicach i Warszawie.

W czasie Ogólnopolskiej Zbiórki Eksponatów odbyliśmy 83 spotkania z darczyńcami i pozyskaliśmy 2004 obiekty. 44% zebranych eksponatów stanowią gazety, 22% - archiwalia, 17% - fotografie, 12% - muzealia, 5% - książki.

Wybrane eksponaty zaprezentowane podczas konferencji prasowej:

1. Drewniana figurka Madonny z Dzieciątkiem wystrugana z jednego kawałka drewna. Posiada  wewnątrz wydrążony otwór, zamykany okrągłą podstawą od spodu. Została wykonana  przez Polaka deportowanego w głąb ZSRS między 1940 a 1942 r. Według relacji Darczyńcy we wnętrzu figurki jej właściciel przechowywał kartkę ze swoimi danymi, obawiając się że po śmierci nie będzie można go zidentyfikować. Twórca figurki po opuszczeniu ZSRS z Armią gen. Władysława Andersa służył w lotnictwie polskim na terenie Wielkiej Brytanii. Dar Stefana Blacka.

2. Szabla turecka, która według rodzinnego przekazu została zdobyta w czasie Bitwy pod Wiedniem w 1683 r. Pamiątka rodzinna darczyńcy, należąca do Jana Koseckiego. Podczas Powstania Warszawskiego uratowana z mieszkania rodziny w  kamienicy przy ul. Puławskiej 99. Dar Jarosława Afeltowicza.

3. Krzyż należący do Józefa Kwiczala ps. Mat, członka ZWZ-AK w Krakowie, który w ramach prowadzonej działalności organizował przysięgi dla żołnierzy AK. Przysięgi przyjmowane były na mały drewniany krzyż, który towarzyszył tym uroczystościom  w lokalach konspiracyjnych na terenie Krakowa. Dar Jerzego Kwiczala.

4. Kartka wykonana w obozie koncentracyjnym Dachau z okazji Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku na przełomie 1944/1945 roku. Po rozłożeniu karty widoczne trzy strony zapełnione odręcznymi podpisami więźniów obozu. W prawym górnym rogu prawej strony znajduje się data 29.IV.45 r., dzień wyzwolenia KL Dachau. Dar Ryszarda Piecha.

5. Karta pocztowa z fotografią fragmentu choinki z ozdobą, w którą wpisana jest fotografia okrętu, podpisanego O.R.P. Czajka. W dolnej części widoczny napis: „Wesołych Świąt!”. Kartka jest świadectwem przedwojennej polityki związanej z promocją spraw morskich oraz Marynarki Wojennej. Dar Julii Marii Łagodzińskiej.

Najcenniejsze eksponaty otrzymane w czasie zbiórki mają szansę znaleźć się na wystawie głównej i wystawach czasowych organizowanych przez Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Staną się także kanwą publikacji albumowej, w której poprzez pokazanie przedmiotów przekazanych przez naszych Darczyńców postaramy się najwierniej oddać ich rodzinne historie.

Jak zapowiedział Wojciech Łukaszun, kierownik Działu Zbiorów w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, akcja będzie kontynuowana:

Kończymy pewien etap zbiórki, a ponieważ cieszyła się dość dużym zainteresowaniem, planujemy jej przedłużenie na kolejny rok. Dzisiaj w pewnym sensie symbolicznie zamykamy I etap, który rozpoczęliśmy 18 maja, a chcielibyśmy z początkiem stycznia kontynuować reklamę naszej działalności, wzywać apelem do przekazywania do nas pamiątek. Liczymy na to, że w ciągu Wigilii wiele osób będzie mogło porozmawiać o przechowywanych pamiątkach i podjąć decyzję o tym, żeby te rodzinne skarby przekazać do naszych zbiorów.

O szczegółach kolejnej odsłony Ogólnopolskiej Zbiórki Eksponatów będziemy informować na bieżąco.