83. rocznica egzekucji polskich działaczy w Wolnym Mieście Gdańsku

22 marca 1940 r., w Wielki Piątek, Niemcy rozstrzelali 67 więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof. Wśród zamordowanych tego dnia znalazła się grupa najbardziej aktywnych działaczy polskich z Wolnego Miasta Gdańska. Zbrodnia była elementem planu likwidacji polskiej inteligencji.

Zagłada polskich elit z obszaru Wolnego Miasta Gdańska rozpoczęła się już 1 września, kiedy to aresztowano pierwszych działaczy, przewiezionych później do powstającego obozu koncentracyjnego w Sztutowie. Polacy byli tam brutalnie traktowani, bici i poniżani. Niemcy, dążąc do eksterminacji Polaków, zamierzali najpierw zlikwidować polską inteligencję. 11 stycznia 1940 r. przeprowadzono pierwszy masowy mord osadzonych w KL Stutthof.

Dwa miesiące później, 17 marca 1940 r., w Niedzielę Palmową, Niemcy wytypowali około 100 więźniów do tzw. kompanii karnej. W Wielki Piątek, 22 marca, po porannym apelu wyselekcjonowali spośród nich grupę 67 więźniów przeznaczonych do rozstrzelania. Wyprowadzono ich do pobliskiego lasu, nad uprzednio przygotowane doły śmierci, gdzie zostali zamordowani. Tego dnia zginęło wielu wybitnych przedstawicieli polskich z Wolnego Miasta Gdańska, w tym późniejsi błogosławieni księża Marian Górecki i Bronisław Komorowski. Niemcy zamordowali również m.in. posła polskiego do parlamentu WMG Antoniego Lendziona, profesora Gimnazjum Polskiego dr. Władysława Pniewskiego czy prokurenta banku polsko-brytyjskiego Feliksa Muzyka.

Egzekucją kierował SS-Obersturmführer Richard Reddig. Niemcy na miejscu zbrodni posadzili drzewa, tak by prawda o okrutnym mordzie dokonanym na Polakach nigdy nie ujrzała światła dziennego. Po wojnie udało się jednak odnaleźć miejsce kaźni, a zwłoki pomordowanych ekshumować i godnie pochować.