Mieszkanie warszawskiej rodziny, 5 września 1939 r. - część wystawy Muzeum dla dzieci "Podróż w czasie"Fot. Roman Jocher

Wystawa dla dzieci "Podróż w czasie"

Na wystawie głównej Muzeum przygotowano specjalną przestrzeń przeznaczoną dla dzieci poniżej 12 roku życia.pt. "Podróż w czasie" 

Jest to rekonstrukcja mieszkania warszawskiej rodziny w trzech różnych okresach: 5 września 1939 r. - kilka dni po wybuchu II wojny światowej, 15 marca 1943 r. - w czasie okupacji niemieckiej oraz 8 maja 1945 r. - tuż po jej zakończeniu. We wnętrzach tych zainscenizowane są warunki życia polskiej inteligenckiej rodziny z Warszawy. Zmieniające się elementy wystroju są odbiciem zmieniającej się sytuacji politycznej, społecznej i ekonomicznej okupowanego i walczącego kraju.

Uzmysławiają one zwiedzającym pogarszające się z roku na rok warunki egzystencji, pokazywane są trudności aprowizacyjne, narzucone przez okupanta rygory, ale także sposoby radzenia sobie z tymi trudnościami. Ekspozycja koncentruje się na ukazaniu postaw członków rodziny, opisuje ich zaangażowanie w antyniemiecką konspirację i cywilne formy oporu - w tym tajne nauczanie. Ważnym wątkiem opowieści jest też los ludności żydowskiej, egzemplifikowany losem przedwojennych żydowskich sąsiadów. Podróż przez lata okupacji odbywa się z pięcioosobową rodziną Jankowskich. Do stworzenia jej historii użyte zostały typowe elementy wojennych biografii polskich inteligentów.

Kluczowymi elementami tej części ekspozycji dla dzieci, wskazującymi na zmiany zachodzące w życiu polskiej rodziny są:

  • znikanie pewnych elementów wystroju wnętrza: radia, portretu Piłsudskiego, obrazów, sreber, z czasem także mebli i ich zniszczenie, zakazanych przez okupantów książek w biblioteczce, biżuterii w szkatułce, futra, munduru Wojska Polskiego, polskiej prasy czy polskich dokumentów tożsamości,
  •  pojawianie się nowych elementów: piecyka „kozy”, erzaców produktów spożywczych, łóżka polowego dla nowego mieszkańca przesiedleńca, skrytki konspiracyjnej, materiałów konspiracyjnych, polskojęzycznej prasy niemieckiej, tzw. gadzinówek, ubrań będących przeróbką wcześniejszych, dokumentów tożsamości wydawanych przez okupanta, listów ojca z oflagu.

Ważnym elementem tej opowieści są ilustrowane zdjęciami archiwalnymi relacje najmłodszych członków rodziny z każdego okresu: Andrzeja i Haliny. Jak również prezentacje multimedialne w oknach oraz w wybitej dziurze w murze trzeciego mieszkania, przedstawiające najbardziej charakterystyczne elementy życia ulicy, stanowiące uzupełnienie opowieści o zmieniającej się rzeczywistości Polski i Polaków w czasie II wojny światowej i po zakończeniu niemieckiej okupacji.