Wystawa czasowa „Obrona Poczty Polskiej w Gdańsku. Agresja Niemiec na Polskę”
Zachęcamy do obejrzenia planszowej wystawy czasowej „Obrona Poczty Polskiej w Gdańsku. Agresja Niemiec na Polskę”, gdzie między innymi zaprezentowano monetę kolekcjonerską Narodowego Banku Polskiego i znaczek Poczty Polskiej S.A., które powstały w hołdzie złożonym obrońcom budynku Poczty Polskiej w Gdańsku. Okolicznościową ekspozycję oglądać można we foyer na poziomie -2 w siedzibie Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
1 września 2021 roku Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu srebrną monetę o nominale 20 zł „Obrona Poczty Polskiej w Gdańsku. Agresja Niemiec na Polskę”.
Emisją srebrnej monety Narodowy Bank Polski przypomina wydarzenia z 1 września1939 r. i heroiczną walkę pracowników Poczty Polskiej w Gdańsku, którzy dla Rzeczpospolitej oddali życie. Rewers monety NBP, której autorem jest Robert Kotowicz, był inspiracją do zaprojektowania także znaczka okolicznościowego Poczty Polskiej S.A. – ,,Obrona Poczty Polskiej w Gdańsku. Agresja Niemiec na Polskę”.
„1 września 1939 r., o godz. 4.48 padły pierwsze strzały z pancernika «Schleswig-Holstein» w kierunku polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte. Zapoczątkowały one II wojnę światową. Tego samego dnia zaatakowano budynek Poczty Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku. W ataku wziął udział oddział specjalny Schutzpolizei (Policji Ochronnej) i pododdziały SS: Wachsturmbann «Eimann» i SS-Heimwehr Danzig. Pełniącym obowiązki dyrektorem poczt i telegrafów był dr Jan Michoń, a obroną gmachu kierował ppor. rez. inż. saperów Konrad Guderski, ps. «Konrad», pracownik cywilny Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego. Zginął na początku obrony od wybuchu granatu i wtedy funkcję dowódcy przejął jego dotychczasowy zastępca Alfons Flisykowski.
Pocztowcy stawili silny opór.
Po pierwszych nieudanych atakach Niemcy wprowadzili do akcji dwa pancerne wozy: SS-Ostmark i SS-Sudetenland. Użyto ręcznych granatów i artylerii: haubicy 105 mm i dwóch dział piechoty. Pocztowcy poddali się dopiero po użyciu przez Niemców broni pancernej i miotaczy ognia. Zginęło sześciu Polaków. Aresztowanych osadzono na Biskupiej Górce, a następnie w więzieniu przy Schiesstange (ul. Kurkowa). 5 października 1939 r. na mocy bezprawnego wyroku sądu wojskowego 38 pocztowców zostało straconych na strzelnicy pomiędzy Gdańskiem- -Wrzeszczem a obecną dzielnicą Zaspą.
Na rewersie monety zostały przedstawione wizerunki: dr. Jana Michonia, Alfonsa Flisykowskiego oraz ppor. Konrada Guderskiego na tle wejścia głównego do budynku Poczty. Na awersie widoczne jest wejście główne do budynku Poczty Polskiej na tle jego zniszczonej fasady. Projekt uzupełnia symbol Poczty Polskiej.”
Prof. zw. dr hab. Bogdan Chrzanowski
