Wykład dr Ludmiły Rybczenko pt. „Narodowe Muzeum Historii Ukrainy w II wojnie światowej - na skrzyżowaniu wojny i pokoju”
31 marca 2022 roku w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku odbył się wykład dr Ludmiły Rybczenko, wicedyrektor Narodowego Muzeum Historii Ukrainy w II wojnie światowej, zatytułowany: „Narodowe Muzeum Historii Ukrainy w II wojnie światowej - na skrzyżowaniu wojny i pokoju.”
Prelekcja miała charakter otwarty i dotyczyła działalności kijowskiego Muzeum zarówno w okresie poprzedzającym wojnę na Ukrainie tj. przed 2014 rokiem, jak również po aneksji Krymu oraz rosyjskiej napaści na Ukrainę 24 lutego 2022 roku. Należy przy tym zauważyć, iż pomimo tragedii wojny, co podkreśliła prelegentka w swoim wystąpieniu, pracownicy Narodowego Muzeum Historii Ukrainy w II wojnie światowej, dalej kontynuują swoją misję, gromadząc obiekty oraz dokumentując skalę zniszczeń, jakie dziś niesie ze sobą wojna na Ukrainie. Efektem tych prac jest ekspozycja, gdzie zaprezentowano 44 zdjęcia pokazujące 1 dzień z wojny na Ukrainie, o czym opowiedziała podczas prelekcji dr Rybczenko:
Udało nam się również stworzyć pierwszą na Ukrainie wystawę muzealną poświęconą wojnie „Kijów – reportaż jednego dnia 8 marca 2022 r.- Mówiła do zgromadzonych dr Rybczenko:
Jest to opowieść o 13. dniu życia w ukraińskiej stolicy w warunkach wojennych. 44 zdjęcia wykonane przez fotografa muzeum i kuratora projektu na dworcu kolejowym w Kijowie w punktach kontrolnych, na drogach, zabarykadowanych ulicach, w dzielnicach mieszkaniowych pośród zniszczonych domów. Wystawa wyraźnie pokazuje, jak wojna zdominowała życie w Kijowie, jak zatarła granicę między frontem a codziennym życiem. 23 marca 2022 r. wystawa została otwarta w Światowym Centrum Pokoju, Wolności i Praw Człowieka w Verdun we Francji.
Podczas wykładu dr Rybczenko odniosła się także do obecnych metod pracy zespołu Narodowego Muzeum Historii Ukrainy w II wojnie światowej, które wypracowane zostały w okresie pandemii, zaś dziś umożliwiają one realizowanie dotychczasowych zadań przez muzealników:
Projekty #war_chronicle, #children_painting_war, #war through the eyes of an artist, #minute_of_silence i inne są realizowane na stronie internetowej muzeum i na Facebooku.
Doktor Rybczenko zwróciła przy tym szczególną uwagę na projekt #war-parallel:
Kto by przypuszczał, że w zglobalizowanym, cyfrowym XXI wieku wojna w centrum Europy będzie tak podobna do tej z czasów II wojny światowej? A zwiedzający muzeum oglądający zdjęcia na swoich smartfonach, będą odnosili wrażenie, że fotografie i rysunki z muzealnych kolekcji stają się „żywe”? Postanowiliśmy porozmawiać o podobieństwach między życiem i tragediami zwykłych ludzi podczas każdej wojny, o walce o wolność, o prawo do zachowania człowieczeństwa. Oto uchodźcy na Ukrainie w 1941 r. i uchodźcy z mojego rodzinnego miasta Irpen, obwód kijowski, w lutym 2022 r. A to są dzieci chodzące do szkoły w katakumbach podczas obrony Odessy. Obok znajduje się teatr zabawek dla dzieci w schronie przeciwbombowym w Równem – mówiła do zgromadzonych na wykładzie, prezentując przy tym slajdy-zdjęcia/paralele. Dostrzegając przy tym podobieństwa między zdjęciem z Powstania Warszawskiego a współczesnym zdjęciem zbombardowanej Ukrainy.
Dr Rybczenko podobnie jak wielu uchodźców z Ukrainy, znalazła schronienie w Polsce, w Gdańsku. To tutaj kontynuuje ona swoją misję badacza, muzealnika, a od 24 lutego 2022 roku także żywego świadka historii.