#WojenniDowódcy - marszałek Philippe Leclerc

Marszałek Philippe Leclerc (właśc. Philippe François Marie de Hauteclocque) zasłynął jako dowódca oddziałów Wolnych Francuzów w trakcie II wojny światowej. Po utworzeniu przez aliantów drugiego frontu w Europie w 1944 r. walczył we Francji, wyzwolił m.in. Strasburg. W końcowej fazie wojny dowodził francuskimi siłami na Pacyfiku. Reprezentował swój kraj podczas kapitulacji Japonii 2 września 1945 r.

Urodził się 22 listopada 1902 r. w arystokratycznej rodzinie francuskiej, w niewielkiej miejscowości Belloy-Saint-Léonard leżącej na północy kraju. Jego przodkowie brali udział w średniowiecznych wyprawach krzyżowych do Ziemi Świętej. Ród przetrwał wiele zawirowań dziejowych, w tym rewolucję francuską i wojny napoleońskie. Młody Philippe, znając bogatą rodzinną historię, również związał swoje losy z wojskiem. Nim to jednak nastąpiło, pobierał naukę domową, a jako nastolatek kształcił się m.in. w szkole jezuickiej.

W 1924 r. ukończył prestiżową Szkołę Wojskową Saint-Cyr w stopniu podporucznika. Następnie podjął naukę w szkole kawalerii. W połowie lat dwudziestych pełnił służbę w pułku okupacyjnym na terenie pokonanych w I wojnie światowej Niemiec (Nadrenia). W stopniu porucznika przebywał następnie w Maroku, gdzie trwały walki z tamtejszymi partyzantami. Po powrocie do kraju w 1931 r. został instruktorem w swojej macierzystej szkole w Saint-Cyr. W 1934 r. został awansowany do stopnia kapitana. Znany był wówczas ze swych konserwatywnych poglądów. Popierał Akcję Francuską (Action Française) – organizację o charakterze monarchistycznym. Na rok przed wybuchem II wojny światowej wstąpił do prestiżowej Wyższej Szkoły Wojennej (École supérieure de guerre).

Po wypowiedzeniu przez Francję wojny Niemcom 3 września 1939 r. na froncie zachodnim nie doszło do żadnych poważniejszych starć. Philippe Leclerc swój chrzest bojowy w konflikcie światowym przeżył z chwilą niemieckiego ataku na Francję wiosną 1940 r. Jako szef sztabu 4. Dywizji Piechoty brał udział w walkach na linii rzeki Sambry, w północnej części kraju. Trafił do niewoli, jednak udało mu się oszukać Niemców, którzy go zwolnili. Ponownie trafił do wojska, gdzie zetknął się m.in. z oddziałami gen. Stanisława Maczka. Kampania francuska była jednak już wówczas przegrana.

Po klęsce Francji wyjechał na Wyspy Brytyjskie i dołączył do Wolnych Francuzów. Posługiwał się już wówczas fałszywym nazwiskiem Leclerc, aby zmylić Niemców i ochronić swoją żonę, która pozostała na okupowanym terytorium francuskim. W 1940 r. został awansowany na majora, a potem od razu na pułkownika. Wynikało to z jego zdolności i efektywności. Walczył we Francuskiej Afryce Równikowej jako gubernator Kamerunu. Pokonał wojska Osi na terenie Czadu, walczył w Afryce Północnej, m.in. we włoskiej Libii w bitwie o Kufrę (1941 r.). Tam też rozkazał swoim żołnierzom złożyć przysięgę zawierającą przyrzeczenie walki aż do wyzwolenia Strasburga spod niemieckiej okupacji.

W sierpniu 1941 r. otrzymał tymczasowy, a w kwietniu 1942 r. ostateczny awans do stopnia generała brygady. Zdolności dowódcze i osiągnięcia na polu bitwy zapewniły mu opinię zdolnego oficera, umiejętnie podejmującego walkę na trudnym pustynnym terenie. Na przełomie 1942 i 1943 r. zajął sporą część Libii, docierając aż do Trypolisu. Brał też udział w walkach w Tunezji. Po zakończonej kampanii afrykańskiej jego jednostka została przekształcona w 2. Dywizję Pancerną (DP) i wysłana w kwietniu 1944 r. na Wyspy Brytyjskie. Miała przygotować się do wzięcia udziału w operacji „Overlord”, której celem było utworzenie frontu w Europie Zachodniej. Podczas szkolenia w Wielkiej Brytanii ponownie zetknął się z żołnierzami gen. Maczka.

Po wylądowaniu w Normandii francuska 2. DP stoczyła szereg bitew z wojskami niemieckimi. Generał Leclerc walczył m.in. w rejonie Falaise. Latem 1944 r. prowadzona przez niego jednostka została wysłana do oswobodzenia Paryża. Gdy w mieście wybuchło powstanie, jednostki 2. DP wsparły mieszkańców, wyzwalając stolicę Francji. 25 sierpnia miasto było wolne, a gen. Leclerc przyjął kapitulację ze strony niemieckiej na dworcu Montparnasse. W listopadzie 1944 r. spełnił przysięgę złożoną trzy lata wcześniej, doprowadzając do wyzwolenia Strasburga. Jego wojska zatrzymały się dopiero w niemieckiej Bawarii.

Po zakończeniu działań zbrojnych w Europie otrzymał dowództwo francuskiego Korpusu Ekspedycyjnego Dalekiego Wschodu. 2 września 1945 r. reprezentował Francję podczas kapitulacji Japonii na pokładzie amerykańskiego okrętu USS Missouri, w Zatoce Tokijskiej. Po zakończeniu wojny walczył z wietnamskimi partyzantami, dążącymi do zrzucenia francuskiej dominacji w Indochinach. Generał Philippe Leclerc zginął 28 listopada 1947 r. w wypadku lotniczym na terenie francuskiej Algierii. Pośmiertnie przyznano mu tytuł marszałka Francji (w 1952 r.).