#WojenniDowódcy - Generał Jacob Devers

#WojenniDowódcy - Generał Jacob Devers

Generał Jacob Devers był amerykańskim dowódcą okresu II wojny światowej. Wprowadzał i unowocześniał uzbrojenie, m.in. broń pancerną, był też instruktorem amerykańskich uczelni wojskowych. Jako dowódca 6. Grupy Armii wyzwolił m.in. Alzację w trakcie alianckiego oswobadzania zachodniej Europy.

Jacob Devers urodził się 8 września 1887 r. w Yorku w stanie Pensylwania. Pochodził z rodziny o korzeniach irlandzko-alzackich. Jego ojciec Philip był zegarmistrzem, a matka Ella zajmowała się pomocą domową. Miał również troje rodzeństwa. Jacob kształcił się w rodzinnej miejscowości, w szkole był jednym z najlepszych uczniów, cieszącym się popularnością zarówno wśród rówieśników, jak i nauczycieli. Lubił aktywność fizyczną, m.in. koszykówkę.

 

Mimo pierwotnych zamiarów podjęcia studiów inżynierskich wstąpił do Akademii Wojskowej w West Point, gdzie poznał m.in. innego późniejszego generała – Georga Pattona. W 1909 r. ukończył edukację. Wstąpił do służby w stopniu podporucznika. Wybuch I wojny światowej w 1914 r. zastał go w koszarach jednej z jednostek artyleryjskich w Stanach Zjednoczonych. Był instruktorem w Szkole Pożarniczej w Fort Sill. Szybko awansował do stopnia porucznika (w 1916 r.), a następnie kapitana i majora (w 1917 r.). Wówczas też, po przystąpieniu USA do wojny, został wysłany na dalsze szkolenie do Oklahomy, które ukończył i uzyskał kolejny awans – do stopnia podpułkownika i później pułkownika (w 1918 r.). Otrzymał przydział w jednostce skierowanej na stary kontynent. Nie zdążył jednak uczestniczyć w działaniach zbrojnych prowadzonych na terenie Europy z uwagi na wcześniejsze zakończenie wojny.

Generał Jacob Devers (domena publiczna)
Generał Jacob Devers (domena publiczna)

W 1919 r. wyjechał do Europy, gdzie pełnił służbę w amerykańskich siłach okupacyjnych. W tym czasie uczęszczał do jednej z francuskich szkół artyleryjskich. Po powrocie do USA cofnięto mu stopnie przyznane w trakcie wojny. Wrócił do West Point, gdzie w stopniu majora był instruktorem artylerii polowej i dowódcą jednego z oddziałów. W latach 1924–1925 podjął naukę w szkole oficerskiej w Fort Leavenworth. Dał się w tym czasie już poznać jako zwolennik mechanizacji sił zbrojnych, co z pewnością wpłynęło na kolejną nominację. W 1929 r. otrzymał przydział w sztabie szefa artylerii polowej USA. W 1934 r. został ponownie nominowany do stopnia podpułkownika. Powrócił również do West Point, gdzie zajął się przygotowaniem fizycznym kadetów. W 1938 r. otrzymał stopień pułkownika.

 

W 1939 r. płk Devers został skierowany do Panamy, gdzie miał nadzorować przepływ statków przez tamtejszy kanał – obawiano się akcji dywersyjno-sabotażowych, które wzmogły się po wybuchu II wojny światowej. W 1940 r. został awansowany do stopnia generała brygady, a potem generała majora. Otrzymał dowództwo nad 9. Dywizją Piechoty, stacjonującą w Karolinie Północnej. Rozbudował bazę Fort Bragg oraz rozwinął stan liczbowy podległych mu wojsk.

 

W 1941 r. gen. Devers został mianowany dowódcą sił pancernych w Fort Knox. Zajął się szkoleniem oddziałów celem przystosowania do prowadzenia działań w trakcie wojny. Brał udział w opracowaniu i wprowadzaniu nowego uzbrojenia. Był zwolennikiem broni pancernej, m.in. czołgów M4 Sherman. W 1942 r. został awansowany do stopnia generała porucznika. Na przełomie 1942–1943 r. odbył wizytę inspekcyjną na polu bitwy w Afryce Północnej. W maju 1943 r. dowodził europejskim teatrem wojny Stanów Zjednoczonych. Przygotowywał gromadzenie wojsk alianckich w Wielkiej Brytanii, przewidzianych do wykorzystania w trakcie operacji „Overlord”. Działania Deversa miały na celu jak najlepsze dostosowanie alianckiej armii do planowanych działań zbrojnych na północy Francji i nie tylko.

Generał Devers ściska rękę mjr. Mieczysława Słowikowskiego po odznaczeniu go orderem Legion of Merit za jego wkład w kampanię w północnej Afryce (domena publiczna)
Generał Devers ściska rękę mjr. Mieczysława Słowikowskiego po odznaczeniu go orderem Legion of Merit za jego wkład w kampanię w północnej Afryce (domena publiczna)

Na tym etapie został wyłączony z dalszych przygotowań i przeniesiony do północnej Afryki. Dowodził tamtejszym teatrem wojny, był też zaangażowany w dowództwo teatru śródziemnomorskiego. Na początku 1944 r. gen. Devers przybył do siedziby Dowództwa Sił Sprzymierzonych w Algierze. Pomimo administracyjnego charakteru swojej pracy często przebywał na linii frontu m.in. we Włoszech, żywo interesując się wydarzeniami wojennymi. Był ceniony przez Polaków. Umożliwił m.in. żołnierzom narodowości polskiej, służącym pod przymusem w niemieckiej armii, a pojmanym przez aliantów, wstąpić do polskiego II Korpusu gen. Władysława Andersa.

 

W lipcu 1944 r. gen. Jacob Devers otrzymał dowództwo nad 6. Grupą Armii. Wziął udział w operacji „Dragoon”, polegającej na lądowaniu aliantów w południowej Francji w sierpniu 1944 r. Podporządkował sobie jednostki amerykańskie i francuskie na tym odcinku. Był zaangażowany w organizację akcji, planowanie jej i kierowanie nią. Jednocześnie cały czas koordynował pracę na froncie włoskim, łącząc kilka funkcji jednocześnie. Największy zapał ogarniał go jednak na froncie, gdzie czuł się najlepiej.

 

Generał Devers wziął udział w oswobadzaniu Alzacji. W styczniu 1945 r. wraz z podległymi sobie oddziałami zablokował niemiecką kontrofensywę o kryptonimie „Nordwind”, która miała na celu odciążenie wojsk Rzeszy atakujących w Ardenach. Za sprawą Deversa plany wroga spaliły na panewce, co przyspieszyło upadek Niemców.

Generałowie George Marshall, Jean de Lattre de Tassigny i Jacob Devers. 1944 r. (domena publiczna)
Generałowie George Marshall, Jean de Lattre de Tassigny i Jacob Devers. 1944 r. (domena publiczna)

Podlegająca mu 7. Armia pod koniec marca 1945 r. przekroczyła Ren i wdarła się na terytorium Niemiec. Na początku maja gen. Devers przyjął kapitulację niemieckich oddziałów operujących na terenie Austrii. On sam zaś został awansowany do stopnia generała. Objął również funkcję dowódcy sił lądowych. Zajmował się zagadnieniami demobilizacji amerykańskich sił w Europie. Był stałym zwolennikiem nowinek technicznych, interesował się m.in. helikopterami, które uważał za istotne unowocześnienie armii.

 

W 1949 r. gen. Devers udał się na emeryturę. Zajmował się różnymi zajęciami. Prowadził ranczo, co jednakże nie było dla niego satysfakcjonujące. Został też m.in. doradcą wojskowym w sprawach konfliktu między Indiami a Pakistanem, który rozgorzał po II wojnie światowej. W późniejszych latach podupadł na zdrowiu. Zmarł 15 października 1979 r. w Waszyngtonie. Został pochowany na cmentarzu Arlington w stanie Wirginia. Był wielokrotnie odznaczany, m.in. przez Polaków, Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.