Wernisaż wystawy "Wielki głód w Kazachstanie (Aszarszyłyk). Historia nieznana."

18 maja 2023 roku w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku odbył się wernisaż wystawy "Wielki głód w Kazachstanie (Aszarszyłyk). Historia nieznana.". Wydarzenie towarzyszyło III posiedzeniu Polsko-Kazachstańskiej Komisji Historycznej.

Zebranych przywitał dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku – dr hab. Grzegorz Berendt, członek prezydium Polsko–Kazachstańskiej Komisji Historycznej, który na wstępie powiedział:

Ostatnie 6 lat, to czas intensywnych spotkań, rozmów, współpracy w różnych wymiarach, też współpracy polegającej na zapoznawaniu się z materiałami, które są w archiwach Kazachstanu. Dotyczą one nie tylko losów polskich obywateli (...), których zesłano po 1936 roku do Kazachstanu, ale obejmują też informacje o losach rodzimej ludności tego wielkiego wspaniałego kraju. Informacje o dramatycznych wydarzeniach z lat 30, z okresu II wojny światowej, ale też o tym jak już w okresie carskiego imperium niszczono strukturę społeczną Kazachstanu. Odbierając majątek, zabierając ziemię doprowadzano do tego, że zamożni niegdyś Kazachowie stawiali się, jeszcze przed I wojną światowa, coraz bardziej biedni na swojej własnej ziemi. Natomiast dopełnienie tych destrukcyjnych procesów, które zachodziły od XIX wieku do pierwszej wojny światowej, stanowiły eksperymenty sowietów, którzy postanowili zniszczyć tradycyjną strukturę społeczną w Kazachstanie, system gospodarczy Kazachstanu, dostosowany do warunków klimatycznych, glebowych na tym terenie.
(...) Proszę Państwa, głodu w takiej skali, sztucznie wywołanego, w kontekście innych państw, innych narodów nie znam. Naród polski nie doświadczył tego typu tragedii na przestrzeni 1000 lat swoich dziejów. Tym bardziej, uznałem że musimy naszym rodakom, ale też cudzoziemcom, gościom muzeum opowiedzieć o tej tragedii i w pewnym sensie stać się takim mostem, pasem transmisyjnym wiedzy o tragicznym doświadczeniu narodu kazachskiego.