Uroczysty pogrzeb państwowy ppor. Henryka Wieliczki ps. „Lufa”

29 czerwca w Lublinie odbył się uroczysty pogrzeb państwowy z ceremoniałem wojskowym ppor. Henryka Wieliczki ps. „Lufa”.

Zamordowany przez komunistów Żołnierz Wyklęty, dowódca 4. Kadrowego Szwadronu 5. Brygady Wileńskiej AK został zabity 14 marca 1949 r. w więzieniu na Zamku w Lublinie.

Szczątki tego żołnierza zbrojnego niepodległościowego podziemia antykomunistycznego zostały odnalezione w 2021 r. przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN.

Henryk Wieliczko, urodził się 18 sierpnia 1926 r. w Wilnie. Od września 1943 r. członek oddziału kpt. Wincentego Mroczkowskiego „Zapory”, następnie 5 Brygady Wileńskiej Armii Krajowej. 

Uczestniczył w najważniejszych akcjach brygady. Po jej rozwiązaniu (23 lipca 1944 r.) przedarł się w grupie ppor. Mieczysława Kitkiewicza „Kitka” do Puszczy Augustowskiej. Po rozbrojeniu przez Sowietów został wcielony do 6 batalionu zapasowego 2 Armii WP w Dojlidach Górnych, k. Białegostoku. Zdezerterował w październiku 1944 r. i dołączył do mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”, który wiosną 1945 r. odtworzył na Białostocczyźnie 5 Brygadę Wileńską AK. „Lufa” objął funkcję drużynowego, a następnie zastępcy dowódcy 4 szwadronu. Po kolejnej demobilizacji brygady, we wrześniu 1945 r., kontynuował działalność niepodległościową w szeregach patroli dywersyjnych na Pomorzu.

Z rozkazu „Łupaszki” ściągał zdemobilizowanych żołnierzy do miejsca formowania brygady w okolicach Sztumu. Dowódca pierwszego patrolu leśnego brygady w Borach Tucholskich. Od połowy kwietnia 1946 roku zastępca dowódcy oddziału kadrowego w odtwarzanej na Pomorzu brygadzie, od początku maja 1946 r. dowódca 4 kadrowego szwadronu 5 Brygady Wileńskiej AK.

Jego akcje cechował dynamizm, umiejętność panowania nad rozwojem sytuacji oraz zdolność podejmowania błyskawicznych decyzji. Dowodzony przez niego pododdział był też zdecydowanie najaktywniejszą jednostką wileńską na Pomorzu, m.in. przemierzył kilkakrotnie Warmię i Mazury. Szwadron dotrwał do amnestii 1947 r., kiedy uległ samorozwiązaniu. Po demobilizacji pododdziału „Lufa” dołączył do działającej na Podlasiu 6 Brygady Wileńskiej AK. Pozostawał bez przydziału w 3 i 2 szwadronie.

Urlopowany okresowo z powodu śmiertelnej choroby ojca, został aresztowany podczas drogi powrotnej do oddziału na stacji kolejowej Siedlce 23 czerwca 1948 r., w wyniku denuncjacji agenta UBP. Postrzelony w trakcie próby ucieczki. Skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Lublinie w trybie doraźnym 24 lutego 1949 r. na karę śmierci. Zamordowany 14 marca 1949 r. w więzieniu na Zamku w Lublinie.

Zdjęcie i informacje: IPN