Spacer muzealny "Święta czasu wojny"

Spacer muzealny "Święta czasu wojny"

15 grudnia miały miejsce spacery edukacyjne. Podczas zajęć edukatorzy przedstawili realia życia codziennego Polaków podczas okupacji niemieckiej i sowieckiej. Przede wszystkim opłakiwano i wspominano bliskich, którzy ponieśli śmierć w czasie niemiecko-sowieckiego ataku na Polskę we wrześniu 1939 r. lub stali się ofiarami brutalnej polityki okupacyjnej obu dyktatur. Martwiono się losem rodzin i przyjaciół, którzy pozostali po drugiej stronie granicy, lub zostali zesłani przez Sowietów na „nieludzką ziemię”. W tej sytuacji puste miejsce przy stole dla „niespodziewanego gościa” zyskiwało inny, bardziej odczuwalny i pożądany kontekst.

W wymiarze czysto praktycznym Polacy zostali zmuszeni do podejmowania prób godnego przygotowania i spędzenia świąt Bożego Narodzenia. Problemem, z którym przede wszystkim się mierzono był panujący niedostatek oraz niedobór wielu produktów spożywczych. Już od listopada 1939 r. w Generalnym Gubernatorstwie Niemcy wprowadzili kartki na cukier, następnie na chleb, mięso oraz środki czystości. Zorganizowanie kolacji wigilijnej składającej się z 12 potraw było więc bardzo trudne do zrealizowania. Często składniki dań zastępowano tańszymi zamiennikami bądź produktami dotąd rzadko spotykanymi w kuchni.

Podczas zwiedzania wybranych fragmentów wystawy głównej i wystawy dla dzieci zapoznaliśmy naszych gości z relacjami opisującymi te specyficzne wojenne święta, które część Polaków obchodziła w więzieniach, obozach koncentracyjnych lub na obczyźnie. Przedstawiliśmy także przykłady świątecznych potraw czasu niedoboru i racjonowania przez okupanta żywności.

Duże zainteresowanie grup szkolnych wzbudziło wiele eksponatów pochodzących ze zbiorów naszego Muzeum. Przede wszystkim zeszyt zatytułowany „Jasełka”, gdzie zawarte zostały opisy  zwyczajów i obrzędów bożonarodzeniowych, które wzbogacone zostały ilustracjami. Precyzja wykonania, ale przede wszystkim kontekst jego powstania skupiła wzrok obecnych intarsjowanym drewnianym pudełku z wizerunkiem Św. Jerzego walczącego ze smokiem. Przedmiot ów wykonany przez jeńca Oflagu VI B Dossel dla syna Jerzego zawiera osobistą dedykację „Jurusiowi - Tatuś 24.XII.1942”.