„Rosjanie zabrali nam wszystko, ale nie mogli zabrać miłości do Boga i do Polski”

14 lutego 2018 r. w ramach zbierania relacji świadków historii delegacja Muzeum II Wojny Światowej spotkała się z Heleną i Wincentym Knapczykami, małżeństwem sybiraków. Oboje przeżyli piekło sowieckich deportacji, byli wśród pierwszych zesłanych, którzy 10 lutego 1940 r. zostali zabrani siłą z domów i wywiezieni z polskich Kresów Wschodnich. Kierownik Działu Dokumentacji Filmowej Waldemar Kowalski przeprowadził z nimi notację filmową.

Wincenty Knapczyk urodził się 30 maja 1923 r. niedaleko Baranowicz. Jego ojciec służył w Legionach Piłsudskiego. Za swoje zasługi otrzymał ziemię na Kresach Wschodnich, gdzie w 1920 r. ożenił się z Jadwigą Jankowską. Atak Związku Sowieckiego na Polskę 17 września 1939 r. na zawsze odmienił życie rodziny Knapczyków. 10 lutego 1940 r. NKWD zmusiło ich do błyskawicznego zebrania dobytku i stawienia się razem z siedmiorgiem dzieci na stacji, skąd dopiero po kilku dniach zostali wywiezieni do obozu w Archangielsku.

Do czasu tzw. amnestii dla obywateli polskich z Rzeczypospolitej w 1941 r. młody Wincenty Knapczyk pracował przy wyrębie lasu. Gdy ukończył 18 lat, postanowił wykorzystać szansę na wyrwanie się z nieludzkiej ziemi i dołączył do Polskich Sił Zbrojnych w ZSRS formowanych przez gen. Władysława Andersa. Wraz z Armią Andersa przeszedł cały szlak bojowy: od Rosji, przez Iran, Irak, Palestynę, Egipt, aż do Włoch. Brał udział w walkach pod Monte Cassino. Raniony odłamkami pocisku artyleryjskiego, trafił do szpitala polowego, a po wyzdrowieniu dołączył do polskiej armii pod Bolonią.

W 1946 r., po rozbrojeniu Armii Andersa, początkowo udał się wraz z innymi żołnierzami do Anglii, gdzie ukończył polską szkołę wojskową. Na szlaku Polskich Sił Zbrojnych poznał swoją przyszłą żonę, Polkę spod Lwowa. Helena Knapczyk, podobnie jak on w 1940 r. została zesłana wraz z rodziną na Syberię, w rejon rzeki Jenisiej.

Helena i Wincenty Knapczykowie mieszkają obecnie w Ameryce. Pan Wincenty jest Komendantem Głównym Stowarzyszenia Weteranów w Armii Polskiej w Ameryce (SWAP), a pani Helena Naczelną Prezeską Korpusu Pomocniczego Pań działającego przy SWAP, charytatywnej organizacji polonijnej, której historia sięga 1925 r.

Źródło cytatu: http://www.dziennik.com/wiadomosci/artykul/pamietac-to-nasz-obowiazek, (dostęp: 2018-02-21).