Promocja nowego wydawnictwa Muzeum – albumu „Okupacja sowiecka ziem polskich w latach 1939-1941”

17 września br. w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku odbyła się promocja nowego wydawnictwa Muzeum – albumu „Okupacja sowiecka ziem polskich w latach 1939-1941”, autorstwa pracowników naukowych Muzeum dr. Dmitriy'a Panto i Wojciecha Łukaszuna.

Spotkanie poprowadził dr hab. Tomasz Chińciński, kierownik Działu Wydawniczego Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, który zarysował zebranym okoliczności związane z ważną dla historii Polski rocznicą, datą – 17 września 1939 r.:

„17 września 1939 r. Związek Sowiecki zbrojnie zaatakował Polskę. Jest to ważna rocznica w naszej historii. Rocznica sowieckiej agresji na Polskę. Rocznica, która była traumą w naszej narodowej świadomości od wielu lat, która przez dziesięciolecia była rocznicą przemilczaną, na temat której nie można było mówić w Polsce Ludowej. Jest to dzień, który obciąża naszą świadomość narodową, ale także obciąża stosunki polsko-rosyjskie. Przez wiele lat po przemianach 1989 roku, ten dzień, ta data bardzo powoli przebijała się do świadomości społecznej, do pewnej pamięci zbiorowej. (…) Myślę, że książka, na której promocję Państwo przyszliście, odgrywa bardzo ważną rolę w budowaniu świadomości społecznej, mówi czym była agresja na Polskę 17 września 1939 i czym była okupacja sowiecka, która trwała do czerwca 1941 roku. Te dwa lata, to także okres, który był przez dziesięciolecia wyjęty z powszechnej pamięci, z historiografii polskiej i funkcjonował gdzieś w podziemiu” – mówił dr hab. Tomasz Chińciński. 

O autorach: 

dr Dmitriy Panto – absolwent studiów magisterskich z historii na Państwowym Uniwersytecie im. C. Walichanowa w Kokczetawie (Kazachstan). Na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim ukończył studia magisterskie z filozofii, a w 2017 r. uzyskał stopień doktora historii. Do jego zainteresowań badawczych należą historia Kościoła katolickiego w Imperium Rosyjskim i ZSRS, stalinowski terror, deportacje narodów do ZSRS i w jego obrębie oraz metodologia historii.

Wojciech Łukaszun – absolwent Wydziału Historii Uniwersytetu Gdańskiego, obecnie doktorant tego wydziału. Jego zainteresowania naukowe obejmują zagadnienia związane z okupacją ziem polskich w latach 1939–1945, zagładą ludności żydowskiej oraz losami polskich żołnierzy w czasie II wojny światowej.

O publikacji: 

„Sowiecki system okupacyjny – oprócz terroru – w dużym stopniu opierał się na działaniach określanych mianem sowietyzacji. Ważnym elementem kreującym nową rzeczywistość była propaganda. Do jej podstawowych narzędzi należała fotografia, którą rozpowszechniano w gazetach, czasopismach oraz na ulotkach. [...] Głównym kierunkiem działania propagandy sowieckiej było stworzenie negatywnego obrazu przedwojennej Polski i zaszczepienie tej wizji miejscowej ludności. Zdjęcia wykonane w latach 1939-1941 przez sowieckich fotografów przedstawiają obraz zgodny z założeniami komunistycznej ideologii i propagandy. Dążąc do uzyskania zamierzonych celów działania fotografii, wykorzystywano różne środki, takie jak pozowanie retusz czy odpowiednie eksponowanie. Dodatkowym elementem ideologizacji zdjęcia było budowanie scenografii. Fotografowane osoby bardzo często znajdowały się w otoczeniu portretów sowieckich przywódców oraz symboli komunistycznych.” – ze wstępu