Fot. Mikołaj Bujak

Projekcja filmu "Wołyń" w 75. rocznicę ludobójstwa

W 75. rocznicę ludobójstwa dokonanego na wołyńskich Polakach w Muzeum II Wojny Światowej odbyła się projekcja filmu "Wołyń", w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego.

Przed projekcją Ewa Siemaszko, badacz ludobójstwa dokonanego na wołyńskich Polakach przedstawiła tło historyczne filmu Wojciecha Smarzowskiego. 11 lipca 1943 r. ukraińscy nacjonaliści zaatakowali polską ludną cywilną w blisko stu miejscowościach na Wołyniu. Napad został zaplanowany tak, aby grupy morderców zaskakiwały jak największą liczbę Polaków, głównie w trakcie niedzielnego nabożeństwa. Przeprowadzona tego dnia masakra pochłonęła blisko 8 tys. osób i przeszła do historii pod nazwą „krwawej niedzieli”. Była ona jednym z najdramatyczniejszych rozdziałów rzezi wołyńskiej, w czasie której w wyjątkowo bestialski sposób Ukraińcy pozbawili życia około stu tysięcy Polaków. W męczarniach zadawanych przez dawnych sąsiadów ginęli mężczyźni, kobiety, dzieci i starcy. Celem przeprowadzanych na masową skalę mordów była eksterminacja polskiej ludności.

Akcja filmu „Wołyń" rozpoczyna się wiosną 1939 r. w małej wiosce zamieszkałej przez Ukraińców, Polaków i Żydów. Zosia Głowacka ma 17 lat i jest zakochana w swoim rówieśniku, Ukraińcu Petrze. Ojciec postanawia jednak wydać ją za bogatego polskiego gospodarza Macieja Skibę, wdowca z dwójką dzieci. Wkrótce wybucha wojna i dotychczasowe życie wioski odmienia najpierw okupacja sowiecka, a później niemiecki atak na ZSRR. Zosia staje się świadkiem, a następnie uczestniczką tragicznych wydarzeń wywołanych wzrastającą falą ukraińskiego nacjonalizmu. Kulminacja ataków nadchodzi latem 1943 roku. Pośród morza nienawiści Zosia próbuje ocalić siebie i swoje dzieci.

Po projekcji odbył się panel dyskusyjny z udziałem dr. Leona Popka (Wydział Kresowy Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN), Szczepana Siekierki (Stowarzyszenie Upamiętniania Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów) i Stanisława Srokowskiego (pisarz, autor zbioru opowiadań kresowych „Nienawiść”, który stał się kanwą filmu „Wołyń”). Dyskusję poprowadzili historyk prof. dr hab. Mirosław Golon (IPN, UMK) i filmoznawca dr hab. Krzysztof Kornacki (UG).