Proces dowódców Wehrmachtu przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze

Proces wysokich rangą dowódców Wehrmachtu, odpowiedzialnych za zbrodnie wojenne na Bałkanach w latach 1941-1945, zakończył się 19 lutego 1948 roku.

Przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze miało stanąć 12 oskarżonych. Jednak gen. Franz Böhme popełnił samobójstwo przed rozpoczęciem procesu (30 maja 1947 r.), a z powodu choroby wycofano z uczestnictwa w procesie feldmarszałka Maximiliana von Weichsa.

Ostatecznie na ławie oskarżonych w budynku Pałacu Sprawiedliwości zasiadło 10 osób, w tym feldmarszałek Wilhelm List, (głównodowodzący wojskami niemieckimi na Bałkanach) i Lothar Rendulic (dowodzący w 1943 r. 2. Armią Pancerną na Bałkanach, odpowiedzialny za zbrodnie wojenne na terenie Jugosławii).

Sędzia Charles Wennerstrum przedstawił akt oskarżenia, w którym zarzucono m.in. zbrodnie na partyzantach z krajów bałkańskich w latach 1941-1945 , masowe zbrodnie na ludności cywilnej, w tym deportowanie i kierowanie do obozów koncentracyjnych. Oskarżeni zostali uniewinnieni z pierwszego zarzutu, gdyż partyzanci nie spełniali warunków Konwencji Haskiej z 1907 roku - nie zostali potraktowani jako żołnierze strony walczącej przeciwko Niemcom. W przypadku drugiego zarzutu obrona starała się wykazać konieczność wypełniania rozkazów, przydzielonych od przywódców III Rzeszy- w szczególności Adolfa Hitlera. W tym wypadku Trybunał orzekł przewinę wyżej rangą oskarżonych, ze względu na możliwość sprzeciwienia się feldmarszałków i generałów, z tytułu pełnionych przez nich funkcji, zbrodniczym poleceniom.

W wyniku procesu skazano na dożywocie Wilhelma Lista i Waltera Kuntze. Lothar Rendulic otrzymał wyrok 20 lat pozbawienia wolności. Dwóch oskarżonych- Kurta von Geitnera i Hermanna Förtscha- uniewinniono. Skazanych osadzono w więzieniu Landsberg, tym samym w którym wyrok za zdradę stanu w związku z puczem monachijskim odsiadywał Adolf Hitler.

Plany strategiczne USA dot. prowadzenia zimnej wojny w Europie i głosy opinii publicznej wymusiły decyzję Wysokiego Komisarza Johna McCloya o skróceniu wyroków, w związku z czym byłych oficerów Wehrmachtu zwolniono z więzienia w latach 1952-1953.

Zdj. Informacje o procesach norymberskich na wystawie głównej Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku