#PoznajWystawęGłówną – sowiecko-niemiecki układ o granicy i przyjaźni z 28.09.1939 r.

81 lat temu w Moskwie podpisano sowiecko-niemiecki traktat o granicy i przyjaźni. Zatwierdzono również tajne protokoły dotyczące zarówno zmiany ustalonej miesiąc wcześniej strefy wpływów, jak i podjęto decyzję o wzajemnym informowaniu się o zwalczaniu polskiego oporu. Odwiedź nasze Muzeum i #PoznajWystawęGłówną, gdzie prezentujemy przebieg wspólnej granicy ustalonej  przez Niemców i Sowietów.

Pod koniec września 1939 r., kiedy część polskich oddziałów walczyła dzielnie z atakującymi z obu stron agresorami, w Moskwie sfinalizowano rozmowy w sprawie podziału ziem Rzeczpospolitej. 28 września 1939 r. w imieniu III Rzeszy Joachim von Ribbentrop, a w imieniu Sowietów Wiaczesław Mołotow podpisali traktat o granicy i przyjaźni między swoimi narodami. Obie strony ustaliły nowy przebieg granic zaznaczony na mapie dołączonej do treści traktatu, dodając, że uważają ją za ostateczną i odrzucają jednocześnie jakąkolwiek ingerencję państw trzecich w to rozstrzygnięcie. Zajęcie terenów Rzeczpospolitej przez Niemców i Sowietów wiązało się z reorganizacją administracji na zajętych terenach. Rządy okupantów w poufnym protokole zobowiązały się do umożliwienia transferu ludności, z poszanowaniem prawa własności emigrantów, na tereny pod jurysdykcją niemiecką w przypadku osób pochodzenia niemieckiego lub pod jurysdykcją sowiecką dla osób pochodzenia ukraińskiego czy białoruskiego.

W kolejnym dodatkowym protokole strony ustaliły, że terytorium państwa litewskiego przejdzie do sowieckiej strefy wpływów, zaś województwo lubelskie oraz cześć warszawskiego znajdą się pod niemiecką jurysdykcją. Postanowiono także, że zawarte porozumienia gospodarcze pomiędzy Niemcami a Litwą mimo zmian stref wpływów nie będą naruszane.

Tego dnia strony niemiecka i sowiecka podpisały także dodatkowy tajny protokół dotyczący zwalczania polskiego oporu wobec okupantów i informowania się wzajemnie o podejmowanych w tym celu działaniach. Jego treść stała się podstawą do wzajemnej współpracy tajnych służb – jej efektem były spotkania NKWD i Gestapo, podczas których wymieniano się doświadczeniami w zwalczaniu polskiego ruchu oporu oraz eliminacji polskich działaczy politycznych i inteligencji.

Odwiedź wystawę główną Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, gdzie prezentujemy przebieg wspólnej granicy ustalonej przez Niemców i Sowietów z podpisami Józefa Stalina i Joachima von Ribbentropa.