#PoznajWystawęGłówną – 45. rocznica śmierci Kazimierza Moczarskiego – pisarza, żołnierza Armii Krajowej

27 września 1975 r. zmarł Kazimierz Moczarski – pisarz, dziennikarz, żołnierz Armii Krajowej, działacz konspiracji Polskiego Państwa Podziemnego. Jest autorem słynnej książki „Rozmowy z katem” będącej relacją z pobytu w jednej celi z niemieckim zbrodniarzem wojennym generałem SS Jürgenem Stroopem, odpowiedzialnym m.in. za krwawe stłumienie powstania w getcie warszawskim. #PoznajWystawęGłówną, gdzie prezentowane są pamiątki po Kazimierzu Moczarskim.

Kazimierz Moczarski urodził się 21 lipca 1907 r. w Warszawie. Po ukończeniu gimnazjum w 1926 r. rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. W ich trakcie odbył służbę wojskową w Batalionie Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 9 w Berezie Kartuskiej. W 1931 r. został wysłany także do Konsulatu RP w Paryżu na praktykę konsularną. Po otrzymaniu tytułu magistra prawa w 1932 r. rozpoczął studia dziennikarskie w Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie, a później podjął naukę w Instytucie Wyższych Studiów Międzynarodowych na Uniwersytecie w Paryżu.

Po powrocie do Warszawy został radcą w Wydziale Ochrony Pracy Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej, zajmując się polskim i międzynarodowym ustawodawstwem pracy.

Lata niemieckiej okupacji spędził w Warszawie. W 1939 r. brał udział w obronie stolicy, później zaangażował się w działalność konspiracyjną i pracował w Wydziale Informacji Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK. Od listopada 1943 r. kierował także działem dochodzeniowo-śledczym w Wydziale Dywersji Osobowej. Rozpracowywał polskich kolaborantów współpracujących z niemieckim okupantem, identyfikował ludzi, którzy byli agentami na usługach Gestapo.

W czasie Powstania Warszawskiego kierował stacjami informacyjno-radiowymi oraz redagował „Wiadomości Powstańcze” codzienny dodatek do „Biuletynu Informacyjnego”.

W sierpniu 1945 r. został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa pod zarzutem współpracy z Niemcami i zdrady narodu polskiego. W więzieniu spędził blisko 11 lat, gdzie podczas licznych przesłuchań był torturowany. Przez kilka miesięcy dzielił celę z Jürgenem Stroopem, niemieckim zbrodniarzem wojennym odpowiedzialnym m.in. za krwawe stłumienie powstania w getcie warszawskim. Rozmowy, które przeprowadził ze Stroopem, stały się podstawą do napisania książki „Rozmowy z katem”.

Moczarski, wyrokiem z 1952 r., został skazany na śmierć, którą zamieniono później na dożywotnie więzienie. Dopiero w 1956 r. sąd wznowił postępowanie, uchylił dotychczasowy wyrok i w grudniu tego roku uniewinnił Moczarskiego.

Po wyjściu z więzienia zajął się pracą dziennikarską i publicystyczną, a w 1975 r. przeszedł na emeryturę. Zmarł w tym samym roku, 27 września, po ciężkiej chorobie. Pochowany został na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Na wystawie głównej możecie poznać historię Kazimierza Moczarskiego i obejrzeć pamiątki po nim.