Pamiątki z Powstania Warszawskiego w MIIWŚ
Muzeum II Wojny Światowej pozyskało cenny dar 7 pamiątek związanych z Powstaniem Warszawskim. Zbiór pamiątek przekazała Pani Waleria Baran z domu Brandt, uczestniczka Powstania Warszawskiego. Każdy dzień był straszny, jak mogłam pomagałam. Zwłoki chowaliśmy tam, gdzie było wolne miejsce – opowiadała Pani Waleria podczas przekazania pamiątek.
Pani Waleria w 1942 r. uciekła do Warszawy przed wywiezieniem, następnie została skierowana na roboty przymusowe. Uczestniczyła w tajnym nauczaniu. Opisywała wybuch Powstania i reakcję Warszawiaków na godzinę „W” – Bracia do broni, powstanie wybuchło, koniec tyranii! – wspomniała okrzyki, które wznosili powstańcy na ulicach Warszawy.
Pani Baran opowiadała o nalotach i ostrzałach kamienicy, w której mieszkała oraz o szukaniu schronienia w piwnicy. Jej dom został całkowicie zniszczony, a ona sama wraz z rodziną została zasypana gruzem. Uratował ich ojciec, który podczas ataku na kamienicę był na zewnątrz budynku. Wspominała bohaterską postawę ludności cywilnej - dostarcznie żywności uciekinierom i powstańcom oraz budowanie barykad i schronów. Opowiadała o Mszach polowych, noszeniu rannych i zakopywaniu trupów:Nie mogłam patrzeć, jak ginęli ludzie, ginęli jak muchy - mówiła.
Po upadku powstania rodzinę Pani Walerii wywieziono do Andrychowa (spali na podłodze, nie mieli jedzenia). Stamtąd zaplombowanymi wagonami towarowymi przez Łódź, Poznań do Wrocławia. Dalej do Bochum w Niemczech, następnie do obozu Durchganglager Friedrichsfeld koło Wesel przeznaczonego dla Warszawiaków. - Baraki były brudne i zarobaczone, na ścianach widniały napisy po poprzednikach: "Rodacy idziemy na śmierć, pomścijcie nas" – opowiadała pani Brandt.
Wśród pamiątek, które już wkrótce będzie można obejrzeć w placówce znalazły się:
1. Plecak uszyty podczas Powstania Warszawskiego przez powstańca z ul. Siennej dla rodziny darczyńcy, po utracie przez nich domu (został zniszczony).
2. Dowód tożsamości nr 691 wydany w dniu 19.08.1942 r. przez Stbahn – Kolej Wschodnia Walerii Brandt.
3. Dwa powstańcze poświadczenia tożsamości wydane dla Walerii Brandt i jej ojca Józefa przez powstańczy Komisariat VIII przy ul. Siennej w Warszawie.
4. Kennkarte / Karty rozpoznawcze Generalnego Gubernatorstwa wydane dla Walerii i Józefa Brandt.
5. Bescheinigung / Zezwolenie wydane przez Arbeitsamt w obozie Durchganglager Friedrichsfeld koło Wesel, który utworzono dla wysiedleńców z Warszawy po upadku Powstania Warszawskiego. Zezwolenie wydane dla Józefa, Marii i Walerii Brandt pozwalające im na udanie się celem podjęcia pracy do Dąbrowy Górniczej (15.10.1944 r.)
6. Polskie tłumaczenie pisma jw.
7. Bilet kolejowy Józefa Brandt z podróży z obozu Durchganglager Friedrichsfeld koło Wesel do Dąbrowy Górniczej.