W 1940 r. Witold Pilecki za zgodą polskich władz konspiracyjnych dał ująć się w łapance, by dostać się do Auschwitz. Jego organizacja opierała się na tzw. piątkach, które nie wiedziały nawzajem o swoim istnieniu. Przez cały czas pobytu w obozie Pilecki utrzymywał kontakty z polskim podziemiem. Uciekł, gdy jego wiedza na temat funkcjonowania obozu była wystarczająco duża, a jednocześnie czuł rosnące zagrożenie dekonspiracją. W 1945 r. Pilecki sporządził raport, w którym przekazał światu obraz okrucieństwa i strasznych warunków bytowych w Auschwitz. Po wojnie został oskarżony przez władze komunistyczne o szpiegostwo i skazany na karę śmierci, którą wykonano 25 maja 1948 r. W 1990 nastąpiło unieważnienie wyroku. Otrzymał pośmiertnie Order Orła Białego, a także został awansowany do stopnia pułkownika. Przez brytyjskiego historyka Michaela Foot’a Witold Pilecki został uznany jednym z sześciu najodważniejszych bohaterów II wojny światowej.