Jeden z 5 pancerników – okrętów liniowych typu Deutschland. Wodowany w 1906 r., używany był bojowo w czasie I wojny światowej, m.in. brał udział w bitwie jutlandzkiej. W latach 1926-1935 okręt flagowy floty niemieckiej, od 1936 r. używany był jako okręt szkolny. W 1939 r. został wyznaczony do złożenia w sierpniu wizyty w Gdańsku na zaproszenie Senatu Wolnego Miasta, której celem było uczczenie pamięci poległych w 1914 r. na Bałtyku i pochowanych w Gdańsku marynarzy z krążownika „Magdeburg”.
Natomiast tajne plany, jakie otrzymał dowódca okrętu przewidywały działania przeciw flocie polskiej i wspieranie wojsk niemieckich. Dodatkowo dowódca okrętu komandor Gustaw Kleikamp zaproponował wykorzystanie okrętu i znajdującej się pod jego pokładem kompanii szturmowej do zajęcia Westerplatte, co zyskało akceptację generała Georga Friedricha-Eberhardta.
Pod pretekstem kurtuazyjnej wizyty 25 sierpnia 1939 r., wpłynął on do portu gdańskiego. Został przywitany przez mieszkańców miasta z wielką euforią. Okręt zacumowano koło Spichrzów Solnych, dokładnie naprzeciw Westerplatte. Dowództwo okrętu wzięło udział w uroczystościach, upamiętniających poległych marynarzy, miały miejsce również oficjalne spotkania z władzami Gdańska i przedstawicielstwem władz polskich. Wówczas nic jeszcze nie wskazywało na prawdziwy cel wizyty niemieckiej jednostki wojennej.
Pancernik „Schleswig-Holstein” był jednostką szkolną, której uzbrojenie podstawowe składało się z ciężkich dział kalibru 280 mm (4 działa), dodatkowo posiadał artylerię średnią o kalibrze 150 mm (10 dział) oraz wzmocnioną artylerię przeciwlotniczą kalibru 88 mm (4 działa). Na okręcie przebywało 596 osób załogi, 175 kadetów i 60 żołnierzy obsługujących wspomnianą artylerię przeciwlotniczą. Pod pokładem pancernika znajdowała sie Kompania Szturmowa w liczbie 225 żołnierzy, która brała udział w zajęciu Kłajpedy, a na pancernik został zaokrętowana w czasie rejsu do Gdańska.
Strzały pancernika oddane w kierunku Westerplatte 1 września 1939 r. o godz. 4.48, rozpoczęły II wojnę światową. W czasie kampanii wrześniowej „Schleswig – Holstein” prowadził wielokrotny ostrzał Gdyni, Oksywia i Helu. W kwietniu 1940 r. uczestniczył w zajęciu Danii, następnie w latach 1941-1944 służył jako okręt szkolny i hulk mieszkalny w Gdyni. Od września 1944 r. służył jako okręt obrony przeciwlotniczej. 18/19 grudnia 1944 r. został zbombardowany w wielkim nalocie brytyjskim na Gdynię, na skutek czego zatonął. Po wojnie został podniesiony przez Rosjan i włączony w skład marynarki ZSRR. Wskutek nieopłacalności remontu został osadzony na dnie w rejonie mielizny w Zatoce Fińskiej i był wykorzystywany przez radziecką marynarkę i lotnictwo jako okręt-cel.