"Ojca aresztowano na ulicy". 1 września 1939 w Gdańsku to nie tylko Westerplatte i Poczta Polska
Nazwiska Polaków zapisywano w specjalnych kartotekach z adnotacjami, np. fanatyczny Polak, wielki podżegacz. - Były nawet charakterystyki przemówień i jakie odznaczenia dana osoba otrzymała. Cała ta grupa 1 września została w trzech falach odtransportowana do Viktoriaschule o 4:30, o 6:30 i ok. 9:30 - powiedział prof. Semków.
O aresztowaniach i pobycie w Victoriaschule - miejscu kaźni Polaków - opowiadają w audycji przedwojenni mieszkańcy Trójmiasta: więziony tam Bogumił Sojecki, a przetrzymywaniu tam swych ojców Maria Chodakowska i Zbigniew Szczurek. Jednym z aresztowanych Polaków w Gdyni był więc Kazimierz Szczurek, dziadek obecnego prezydenta Gdyni Wojciecha Szczurka.
O życiu Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku opowiada historyk Jan Daniluk. Swoją dawną szkołę, jedyne polskie gimnazjum w Wolnym Mieście Gdańsku, wspomina Gerard Bębenek. Natomiast legitymację szkolną jego siostry, Brygidy Bębenek, prezentuje pracownik muzeum Wojciech Łukaszun.