OBCHODY 85. ROCZNICY WYBUCHU II WOJNY ŚWIATOWEJ
W tym roku obchodziliśmy 85. rocznicę wybuchu II wojny światowej. Z tej okazji już od piątku odbywały się uroczystości upamiętniające te wydarzenia.
30 sierpnia na poziomie -3 odbył się wernisaż wystawy czasowej „LAS – Schronienie ofiar. Kryjówka zbrodni”. Jej celem jest upamiętnienie ofiar II wojny światowej, której działania toczyły się także na terenie obszarów leśnych. Tematem wystawy jest historia tego konfliktu opowiadana z perspektywy kompleksów leśnych: ich znaczenie w wojnie obronnej, miejsce schronienia ofiar, twierdza partyzanckiego oporu, a także miejsce zbrodni.
Na wystawie można zobaczyć m.in. pamiątki rodzinne, elementy natury oraz instalacje artystyczne.
Wystawa będzie dostępna do 28 lutego 2025 roku w sali wystaw czasowych na poziomie -3 Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
Rankiem 1 września na Westerplatte odbyły się uroczystości współorganizowane przez Muzeum II Wojny Światowej, Miasto Gdańsk oraz władze państwowe upamiętniające rocznicę napaści Niemców na Polskę.
W przemówieniach wspominano bohaterskich żołnierzy, harcerzy, pocztowców, leśników i innych, którzy za obronę Polski ponieśli najwyższą cenę. Przemówienie Prezydenta RP Andrzeja Dudy odczytał Jacek Siewiera – sekretarz stanu, szef BBN. Głos zabierali również: Marszałek Sejmu RP – Szymon Hołownia, Prezes Rady Ministrów RP – Donald Tusk, Minister Obrony Narodowej – Władysław Kosiniak-Kamysz oraz Prezydent Miasta Gdańsk – Aleksandra Dulkiewicz. W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku na czele z p.o. dyrektora MIIWŚ – prof. Rafałem Wnukiem.
Dzień wcześniej na Cmentarzu Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte miało miejsce pożegnanie pułkownika Wincentego Sobocińskiego, który tuż przed wybuchem II wojny światowej kierował Wydziałem Wojskowym Komisariatu Generalnego RP w Wolnym Mieście Gdańsku. Symboliczne wydarzenie było odtworzeniem jego bohaterskiej postawy. Gdy rankiem 31 sierpnia 1939 r. otrzymał informacje o planowanym ataku Niemiec na Wojskową Składnicę Tranzytową, ryzykując aresztowaniem, udał się na Westerplatte, by powiadomić majora Henryka Sucharskiego, dzięki czemu wróg nie zdołał zaskoczyć żołnierzy.
Do stałych punktów obchodów należą spotkania ze środowiskiem kombatantów i członków ich rodzin.
W ramach XIII Zlotu Rodzin Westerplatczyków w MIIWŚ nasi goście zwiedzili pomieszczenia na co dzień niedostępne dla zwiedzających, pracownię konserwacji papieru oraz magazyn zbiorów. W kinie muzeum, podczas specjalnego pokazu, mieli okazję zobaczyć film „Była sobie piosenka” w reżyserii pracownika MIIWŚ Mateusza Kołduna.
Bezpośrednio po uroczystościach na Westerplatte, zastępca dyrektora – Mateusz Jasik, oprowadził rodziny Westerplatczyków po Wartowni nr 1. Dzięki współpracy z Muzeum Gdańska rodziny miały możliwość zapoznania się z nową ekspozycją, a także ze stanowiskami archeologicznymi na półwyspie.
Kolejnym ważnym spotkaniem była wizyta przedstawicieli Instytutu Pileckiego oraz rodzin związanych z programem „Zawołani po imieniu”. Ważnym punktem tych odwiedzin było złożenie kwiatów pod pomnikiem rotmistrza Witolda Pileckiego. Goście zostali oprowadzeni po wystawie głównej, gdzie mieli okazję poznać szczegóły tego wielkiego międzynarodowego konfliktu. Uczestnikom spotkania na dużym ekranie zaprezentowano również etiudę przygotowaną przez Dział Dokumentacji Filmowej MIIWŚ – "POKOLENIE '39", w której wystąpili żołnierki i żołnierze walczący w szeregach Armii Krajowej: prof. Jerzy Grzywacz "Tapir", Roman Rakowski "Grab", Elżbieta Tatarkiewicz-Skrzyńska "Żabska", Adam Borowski "Nikita" i Aleksandra Kaczorowska "Lidia".
Reprezentanci Muzeum II Wojny Światowej uczestniczyli również w wielu wydarzeniach organizowanych na terenie Miasta Gdańska.
W godzinach porannych, hołd polskim nauczycielom z Wolnego Miasta Gdańska, zamordowanym podczas II wojny światowej, pod tablicą przy ul. Wałowej upamiętniającą tamte wydarzenia, oddał zastępca dyrektora ds. popularyzacji MIIWŚ – Mateusz Jasik. Następnie pod gmachem Dyrekcji Kolei przy ul. Dyrekcyjnej w Gdańsku, cześć prawdopodobnie pierwszej ofierze II wojny światowej w Gdańsku, harcmistrzowi Janowi Ożdżyńskiemu, oddał zastępca dyrektora ds. naukowych MIIWŚ – dr Janusz Marszalec. Później dyrektor udał się pod dawną Victoriaschule, budynek Uniwersytetu Gdańskiego przy ul. Kładki, gdzie miały miejsce uroczystości upamiętniające Polaków torturowanych i zamęczonych w pierwszych dniach II wojny światowej.
W południe p.o. dyrektora MIIWŚ – prof. Rafał Wnuk wraz z reprezentacją Młodzieżowej Rady Muzeum: Zofią Ostrowską, Pawłem Raro i Pawłem Sadowskim uczestniczyli w uroczystościach na Placu Obrońców Poczty Polskiej.
Po południu na Cmentarzu Ofiar Terroru Hitlerowskiego przy Pomniku Bohaterów przy ul. Bolesława Chrobrego na gdańskiej Zaspie odbyły się uroczystości, w których wzięli udział zastępca dyrektora ds. naukowych MIIWŚ – dr Janusz Marszalec oraz Młodzieżowa Rada MIIWŚ: Zofia Ostrowska oraz Joanna Raro. Delegacje złożyły wiązanki kwiatów i oddały hołd poległym.
Wydarzenia upamiętniające wybuch II wojny światowej zbiegają się z obchodami przypominającymi o wydarzeniach z Sierpnia’80. Z tej okazji w Gdańsku 31 sierpnia została otwarta historyczna stoczniowa Brama nr 2. Spektakl taneczny pod hasłem Zjednoczone Stany Solidarności, który ma stanowić manifestację pokolenia, które urodziło się już w wolnej Polsce mieli okazję zobaczyć p.o. dyrektora MIIWŚ prof. Rafał Wnuk, zastępca dyrektora ds. naukowych MIIWŚ – dr Janusz Marszalec, a także m.in. Danuta Wałęsa - uczestniczka rewolucji Solidarności oraz Hanna Wróblewska - Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Pracownicy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku wspólnie z Europejskim Centrum Solidarności przygotowali wystawę plenerową, która łączy ze sobą 44. rocznicę porozumień sierpniowych oraz 85. rocznicę wybuchu II wojny światowej. Trasa Gdańskiego szlaku pamięci wyznaczona jest przez 7 punktów od Muzeum II Wojny Światowej do Europejskiego Centrum Solidarności. Punkty nie są przypadkowe, bo każdy z nich naznaczyła walka o wolność, pamięć i godność.
Uroczystości i obchody dobiegły końca, jednak wciąż aktualne jest hasło znajdujące się na terenie Westerplatte i mimo upływu lat nie straciło na znaczeniu, a dziś wybrzmiewa jeszcze wyraźniej – jako nadzieja, której nie wolno nam utracić: NIGDY WIĘCEJ WOJNY.
