Nowy Eksponat Miesiąca dostępny dla zwiedzających

Tym razem prezentujemy Państwu przodek artyleryjski armaty 75 mm wz. 1897/16 odnaleziony na polu bitwy pod Pszczyną (2 września 1939 r.). Eksponat został poddany stosownym zabiegom konserwatorskim oraz remontowym i jest dostępny dla zwiedzających w holu na poziomie -1, przy wejściu do Muzeum. 

Co miesiąc, w ramach serii eksponat miesiąca, przedstawiamy Państwu wyjątkowy eksponat, którego na co dzień nie można zobaczyć na naszych wystawach.

1899-1939

Jednoosiowy przodek artyleryjski francuskiej armaty 75 mm wz. 1897/16, służący do holowania działa lub jaszcza z amunicją. W okresie międzywojennym znajdował się na wyposażeniu Wojska Polskiego, będąc elementem działonu obejmującego jedną armatę, jaszcz i dwa przodki wraz z obsługą i środkiem transportu (trakcja konna). 

Przodek składa się z skrzyni nabojowej, dwóch skrzyń na wyposażenie, półki na plecaki kanonierów, dwóch kół drewnianych, osi i dyszla. Skrzynia nabojowa z otwieranym wiekiem wykonana jest z blachy stalowej. W jej wnętrzu znajdują się cztery przegrody służące do transportu 24 nabojów artyleryjskich. Dodatkowo, przewożono w niej także pudełka z zapalnikami, przyrządy do konserwacji, latarkę, zapasowe podkowy oraz rezerwową rację żywnościową. Na skrzyni znajdują się miejsca siedzące dla kanonierów. W skład przodka wchodzi także składny drewniany dyszel zapasowy. 

Armata 75 mm wz. 1897 została zaprojektowana we Francji pod koniec XIX wieku. Maksymalna donośność strzału wynosiła 11200 m, a szybkostrzelność do 12 strzałów na minutę. Masowo używana w czasie I wojny światowej, stała się bardzo popularna  z uwagi na szybkostrzelność i skuteczność. Do Polski pierwsze armaty trafiły wraz z Armią gen. Hallera. W kolejnych latach armaty 75 mm wz. 1897/16 były kupowane lub nabywane drogą wymiany, m.in. na podstawie umowy z Francją i Rumunią. W okresie międzywojennym armata była jednym z podstawowych typów uzbrojenia pułków artylerii lekkiej Wojska Polskiego. W czasie Kampanii Polskiej była masowo wykorzystywana w działaniach bojowych. 

Przodek znajdujący się w zbiorach Muzeum używany był przez 6. pułku artylerii lekkiej, wchodzący w skład 6 dywizji piechoty, zajmującej pozycje obronne w okolicach Pszczyny i Ćwiklic. Uszkodzony w czasie bitwy, 2 września 1939 r., pozostał na miejscu walk. Po włączeniu do zbiorów Muzeum został poddany konserwacji i rekonstrukcji.