Grafika przedstawia wizualizację cmentarza na Westerplatte

#HistoriaWesterplatte - Nowy Cmentarz na Westerplatte

W najbliższym czasie rozpoczną się prace budowlane mające na celu zrealizowanie nowej formy cmentarza na Westerplatte. Zostaną tam pochowani wszyscy zidentyfikowani polscy obrońcy, polegli na terenie Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte we wrześniu 1939 r. Do tej pory udało się zidentyfikować sześciu z dziewięciu odkrytych w trakcie badań archeologicznych w 2019 r. westerplatczyków. W tym szczególnym miejscu spoczną także szczątki komendanta składnicy – majora Henryka Sucharskiego.


 

W ubiegłym roku, w ramach jednego z tekstów cyklu #HistoriaWesterplatte, zaprezentowano dzieje cmentarza na Westerplatte od momentu jego powstania w 1945 r. Dodatkowo, w kolejnych odsłonach prezentowano sylwetki wszystkich poległych obrońców. W tekstach tych starano się charakteryzować nie tylko okoliczności śmierci, ale także główne dane biograficzne, które w niektórych przypadkach pozostają wciąż domniemane. Od tego czasu udało się uzupełnić niektóre z informacji, które z pewnością zostaną wykorzystane przy wykonywaniu opisów dla konkretnych steli - grobów polskich bohaterskich obrońców.

 

W ramach nowo realizowanego cmentarza, zagospodarowanie przestrzeni oraz formy pojedynczych grobów symbolizujących poległych obrońców każdego z osobna, zostaną wyrażone w sposób nowoczesny, a zarazem dostojny i godny tak ważnego miejsca pamięci jakim jest dla polskiej historii Westerplatte. Próba jak najmniejszej ingerencji w otoczenie pola bitwy pozwoli przemówić krajobrazowi wokół cmentarza, który w tej części półwyspu prawie w ogóle nie zmienił się od 1939 r. Na planie okręgu w równomiernych odstępach rozmieszczone zostaną stele grobowe zwrócone napisami do środka okręgu, symbolizujące wszystkich piętnastu poległych obrońców. Nad całością górować będzie betonowy krzyż wzniesiony z inicjatywy zastępcy komendanta kpt. Franciszka Dąbrowskiego w 1946 r. Bezpośrednio przy tym krzyżu przewidziany jest wyjątkowy grób ostatniego komendanta składnicy, którego szczątki sprowadzono na Westerplatte dopiero w 1971 r. Niektórzy z poległych westerplatczyków spoczywają, bądź posiadają już indywidualne groby na cmentarzu znajdującym się na gdańskiej Zaspie. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku co najmniej trzech poległych obrońców. Kolejnych trzech westerplatczyków należy wciąż uznać za zaginionych, a mogą wciąż spoczywać na Westerplatte. W ramach nowego cmentarza ich groby pozostaną jedynie symbolicznym miejscem pochówku, do czasu odnalezienia szczątków.

 

Uzupełnieniem strefy grzebalnej będą uczytelnione w terenie obiekty takie jak: willa oficerska oraz wartowni nr 5, stanowiące swoiste przedpole dla całego założenia cmentarnego. W tej strefie ma się także znaleźć specjalnie oznaczona przestrzeń pierwotnego miejsca pochowania szczątków polskich obrońców, którzy czekali równo 80 lat na odnalezienie. Cała ta przestrzeń stanowić będzie wyjątkowy i jeden z najważniejszych punktów w przyszłej ścieżce zwiedzania plenerowego Muzeum Westerplatte i Wojny 1939.

 

Wspominając poległych i upamiętnionych na cmentarzu na Westerplatte warto pamiętać także o westerplatczykach, którzy zmarli bądź zginęli w trakcie okupacji do roku 1945. W swojej liczbie jest to grupa porównywalna z ilością żołnierzy polskich, poległych w walkach w 1939 r. Wliczając natomiast w to liczbę zaginionych w trakcie wojny westerplatczyków, liczba ta nieznacznie nawet przewyższa upamiętnionych na cmentarzu towarzyszy broni.

#HistoriaWesterplatte
Zbiór tekstów przybliżających historię Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte oraz jej obrońców.