Na pierwszym planie: Zastępca Dyrektora Muzeum II Wojny Światowej, Julia Katarzyna Olechno. Fot. Mikołaj Bujak

Eksponat miesiąca - polska flaga ze Lwowa

W zbiorach Muzeum II Wojny Światowej znajdowała się wyjątkowa flaga. Pochodzi ze Lwowa, a jej historia jest symbolem martyrologii Polaków na Wschodzie.

Pod koniec września 1939 r. Armia Czerwona rozpoczęła okupację Lwowa, leżącego przed wojną w granicach Polski. Miasto i okolice włączono do ukraińskiej republiki Związku Sowieckiego. Nowe władze oczekiwały od mieszkańców przystrojenia ulic sowieckimi proporcami. W przypadku ich braku polecano rozdzierać polskie flagi i wieszać ich czerwoną część.

Członkowie zamieszkującej Lwów rodziny Gruszkowskich, aby uniknąć zniszczenia swojej flagi, ukryli ją w domowym składzie węgla, w którym bezpiecznie przeleżała całą wojnę. Kiedy Gruszkowscy opuszczali po wojnie odebrane Polsce tereny na wschodzie, zabrali flagę ze sobą do Gdańska, gdzie ostatecznie osiedli. Na pamiątkę opisanych wydarzeń przez lata nie zdecydowali się na usunięcie z niej zabrudzeń po węglu.

Wiesław Gruszkowski - (ur. 15 lutego 1920 we Lwowie) architekt, urbanista, współautor odbudowy śródmieścia Gdańska, wykładowca Politechniki Gdańskiej. W 1938 rozpoczął studia na Wydziale Architektonicznym Politechniki Lwowskiej, które mógł ukończyć dopiero po wojnie na Politechnice Gdańskiej. W 1939 był członkiem Szarych Szeregów pod ps. "Czarny". Jest autorem przeszło stu analiz, studiów naukowych i publikacji w języku polskim, angielskim i niemieckim m.in. na temat budowy miast i ochrony zabytków.