Delegacja M2WŚ w Uzbekistanie
Drogi naszych rodaków w okresie II wojny światowej wiodły przez wiele i niejednokrotnie bardzo odległych krajów. Jednym z nich był Uzbekistan. Dokumentowaniem tego zajęła się delegacja Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, która przebywała w Samarkandzie w dniach 15-21 stycznia br. Był to już kolejny pobyt naszych przedstawicieli badających nowe i dotychczas mało znane źródła historyczne w tym kraju. Było to możliwe dzięki podpisanym umowom pomiędzy naszym Muzeum a instytucjami uzbeckimi.
Wszechstronnej pomocy udzielili delegowanym przedstawiciele lokalnych władz wilajetu (prowincji) Samarkandy – Samarquand Viloyat Hokimlig. Tamtejsze władze wilajetu otrzymały wcześniej listy intencyjne, w tym od Ambasady RP w Taszkencie. Pomoc otrzymano również od przedstawicieli tamtejszego stowarzyszenia polonijnego ,,Polonez”.
W trakcie pobytu zrealizowano szereg wartościowych notacji filmowych z uzbeckimi kombatantami II wojny światowej, a także z przedstawicielkami Polonii, które przedstawiły zawiłe drogi ich rodzin do Samarkandy. Udokumentowano filmowo dwa polskie cmentarze wojenne w Shahrisabz i Kitab, gdzie spoczywają zmarli z chorób i wycieńczenia żołnierze tworzącej się tu Armii gen. Wł. Andersa, a także z towarzyszącej jej ludności cywilnej.
Niezwykle owocne okazały się kilkudniowe pobyty w Oddziale Głównym Archiwum Okręgowego w Samarkandzie, gdzie znajdują się cenne dokumenty, jakie dotychczas nie były badane przez żadnego z pracowników naukowych z Polski. Pozyskano szereg kopii i deklarację dalszej współpracy w tym zakresie, a jest czym się zajmować, bo tylko jeden z badanych zbiorów liczy tu około 16,5 tysiąca kart dokumentów.
Pobyt naszych przedstawicieli wzbudził zainteresowanie uzbeckich mediów i przez kilka pierwszych dni naszej delegacji towarzyszyła ekipa państwowego kanału telewizyjnego ,,Historia Uzbekistanu”, która realizowała materiał do cyklu telewizyjnego ,,Tak mówią dokumenty”. Grono osób delegowanych z Muzeum tworzyli dr Dmitriy Panto z działu naukowego oraz Waldemar Kowalski i Michał Szagżdowicz z działu dokumentacji filmowej.
