Cykl #ZobaczKonserwacjeMIIWŚ - zegarek kieszonkowy model J38 Astra firmy Junghans
W kolejnej odsłonie cyklu #ZobaczKonserwacjeMIIWŚ prezentujemy realizację prac konserwatorskich nad zegarkiem kieszonkowym model J38 Astra firmy Junghans. Przedmiot pozyskano w 2023 r., w wyniku badań archeologicznych na terenie byłej składnicy wojskowej na Westerplatte.

Firma Gebrüder Junghans AG powstała w 1861 r., a w 1903 r. miała już największą na świecie fabrykę zegarków. W 1911 r. ich dzienna produkcja została oszacowano na 14 tys. sztuk.

Ze względu na dużą popularność zegarków tej firmy nie dziwi odkrycie egzemplarza na półwyspie Westerplatte. Pozyskany okaz był produkowany od 1926 r.
Ciekawostką jest, że wskazówki zatrzymały się na godzinie 4:39 bądź 16:39.


Zegarek został wydobyty wraz z fragmentem tkaniny. Po przekazaniu obiektu do pracowni konserwacji MIIWŚ w pierwszej kolejności wykonano fotografie utrwalające stan zachowania przedmiotu oraz przygotowano program prac konserwatorskich.
Za pomocą odpowiednich narzędzi odseparowano fragment tkaniny, którą następnie poddano zabiegowi dezynfekcji.

Zegarek oczyszczano mechanicznie z zabrudzeń ziemistych i produktów korozji.


Udało się zdjąć szybkę i oczyścić tarczę zegarka.

Usunięto z niej tylko luźne nawarstwienia i luźno związane z podłożem produkty korozji metalu. Zrezygnowano z próby usunięcia przebarwień – mogłoby to uszkodzić oryginalne nadruki zachowane na tarczy.

Szybkę z obydwóch stron umyto wacikami nasączonymi wodą demineralizowaną.
Ze względu na duże ryzyko uszkodzenia przedmiotu nie zdecydowano się na próbę dotarcia i oczyszczania mechanizmu zegarka. Kolejnym etapem prac było złożenie szybki i nałożenie odpowiednich warstw ochronnych w postaci konserwatorskiego kopolimeru żywic akrylowych oraz wosku mikrokrystalicznego.


Tkaninę po fumigacji oczyszczono z zabrudzeń, a w celu prezentacji końcowego efektu pracy tymczasowo scalono ją z zegarkiem i udokumentowano fotograficznie. Ze względu na odmienność materiałów tkanina będzie przechowywana oddzielnie, ponieważ wymaga innych warunków magazynowana niż metal.

Podczas poszczególnych zabiegów konserwatorskich wykonywano dokumentację fotograficzną, dzięki czemu możemy prześledzić kolejne etapy pracy konserwatora.
