Cykl #ZielnikWesterplatte - Jemioła pospolita (Viscum album)

Święta Bożego Narodzenia za pasem, w związku z czym dziś w naszym cyklu #ZielnikWesterplatte, wspominamy roślinę występującą na Westerplatte, która każdemu się z tymi świętami kojarzy. Mowa o jemiole pospolitej (Viscum album).

Jemioła to półpasożyt rosnący w koronach drzew. Ma zdolność do prowadzenia fotosyntezy ale wodę z solami mineralnymi czerpie od rośliny, którą zasiedliła. Do gałęzi drzew przymocowuje się za pomocą ssawek, które rozwijają się pod korą i wtórnie wrastają w drewno. Każdego roku jemioła przyrasta o jedno rozgałęzienie, dzięki temu można w łatwy sposób policzyć wiek rośliny. Niektóre egzemplarze żyją nawet 30 lat.

Jemioła jest wiecznie zielona i owocuje zimą, wówczas, gdy wszystko zastyga w bezruchu. Dzięki temu jemioła była traktowana w dawnych czasach jako symbol nieśmiertelności i trwania. Wieszano ją pod sufitem aby zapewnić szczęcie domowi i jego domownikom. Jemioła pod poduszką pomagała zasnąć dzieciom, odstraszała koszmary senne, a wrzucona do ciepłej kąpieli dziecka, wzmacniała jego siły witalne.

Do kultury masowej trafiła dzięki opowieściom o galijskich druidach, którzy uznawali ją za roślinę magiczną oraz przynoszącą pomyślność. Każdy zapewne zna film o Asterixie i Obelixie w którym druid Panoramix ścinał jemiołę swym złotym sierpem.

Młode pędy i liście jemioły stanowią surowiec zielarski, stosowany w leczeniu choroby nadciśnieniowej.

Jemioła zasiedla wiele gatunków drzew, ale preferuje gatunki liściaste, takie jak lipy, klony, topole. Od niedawna, możliwe, że jest to związane ze zmianami klimatycznymi jemioła zaczęła masowo atakować sonę pospolitą, najliczniej występujący gatunek lasotwórczy w Polsce. Leśnicy musieli wypowiedzieć jemiole walkę i prowadzone są prace redukujące jej liczebność.

Jemioła jest szczególnie niebezpieczna dla drzewa w okresie suszy. Rośliny bronią się przed nadmiernym parowaniem wody poprzez zamykanie aparatu szparkowego. Jemioła w tym czasie szparki ma szeroko otwarte i wodę czerpie z drzewa „pełnymi garściami”. Występując masowo może wpływać negatywnie na kondycję drzew. 

Życzymy Wam szczęśliwych świąt… i pamiętajcie – pocałunek pod jemiołą wróży szczęście i pomyślność na przyszłość!