Cykl #PoznajZbioryMIIWŚ i #ZobaczKonserwacjeMIIWŚ - ususzone rośliny i fragmenty gazet lub ulotek należących do kilkunastoletniego Stanisława Ścibor - Marchockiego
Dziś zachęcamy Państwa do zapoznania się z wyjątkowo połączoną odsłoną cykli #PoznajZbioryMIIWŚ i #ZobaczKonserwacjeMIIWŚ. Prezentujemy drewnianą skrzynkę, zawierającą zbiór ususzonych roślin występujących na Syberii, które zostały przełożone sowieckimi i polskimi fragmentami gazet lub ulotek. Kolekcja należała do kilkunastoletniego Stanisława Ścibor - Marchockiego. Obserwacja przyrody oraz studiowanie gatunków roślin i owadów były jedną z pasji chłopca. Gdy po wojnie rozpoczął naukę w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego egzaminy z botaniki nie sprawiały mu trudności.
Stanisław Ścibor - Marchocki przed wojną należał do harcerstwa, uczył się grać na skrzypcach, lubił majsterkować i budować modele. Wraz z matką został wywieziony przez Sowietów w nocy z 19 na 20 czerwca 1941 r. na Wschód, podczas ostatniej deportacji. W wolnych chwilach wykonywał zabawki z sosnowych deseczek – głównie wózki i samochodziki, które następnie sprzedawał dzieciom kołchoźników za żywność oraz mleko, co nieraz ratowało chłopca i matkę od głodu. Do Polski, już w nowych granicach, powrócili w 1946 r.
Zbiory MIIWŚ / dar Agnieszki Rudzińskiej
Przedstawione obiekty trafiły do Działu Konserwacji MIIWŚ. Karty zielnika to fragmenty gazet, bibuły, kartki z zeszytu. Wszystkie one są niskiej jakości technologicznej, wynikającej ze starzenia papieru, zasuszonych roślin, oddziaływania środowiska zewnętrznego, co dodatkowo obniżyło wytrzymałość. Okazy botaniczne luźno włożone pomiędzy karty jak i okazy trwale umocowane na podkładkach za pomocą pasków papieru i kleju, są niezwykle kruche, a każde manewrowanie kartami, czy samymi okazami naraża je na dalsze zniszczenia mechaniczne. Charakter zbioru, sposób montażu roślin lub jego brak, każdorazowo determinował zakres prac dla poszczególnych elementów zielnika.
Zasuszone rośliny, które były luźno włożone między karty wyjęto i umieszczono w tymczasowych przekładkach, z opisem miejsca, z którego pochodzą okazy. Same karty poddano pełnej konserwacji - karty oczyszczono na sucho, następnie na wybranych kart zbadano odczyn papieru (pH = 5,4 świadczyło o zakwaszeniu). Utrwalono zapiski rękopiśmienne, płukano , odkwaszono, reperowano przedarcia, podklejono bibułką japońską z użyciem wodoroztwarzalnych, odwracalnych klejów. W większości wypadków zrezygnowano z uzupełniania ubytków kart ponieważ nie wpływało to na bezpieczeństwo okazów botanicznych.
Inaczej postępowano z kartami na których wykonano trwały montaż roślin. W jednym wypadku okazało się możliwe bezpieczne wysunięcie roślin z pasków montażowych i dalej postępowani j.w. Inne karty z trwałym montażem delikatnie oczyszczono na sucho, tam gdzie było to możliwe wykonane bezwodne odkwaszenie papieru od odwrocia, punktowo prostowano i podklejano zagięcia, przedarcia stosując materiały wyżej wymienione. Największą trudność stanowiły karty z dwustronnie naklejonymi okazami botanicznymi – tutaj ograniczono się do punktowego prasowania, podklejania zagnieceń. Opracowano dla każdej karty bezpieczny suchy montażu w passe- partout (odmienny dla jedno- lub dwustronnego naklejenia roślin, czy dla luźno włożonych, tak aby w przyszłości przypadkowo nie ulegały przemieszczeniu i mechanicznym uszkodzeniom).
Obiekty będą prezentowane na wystawie czasowej: LAS - Schronienie Ofiar. Kryjówka Zbrodni.
