38. posiedzenie Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej
W Muzeum Historii Polski na warszawskiej Cytadeli odbyło się 38. posiedzenie Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. Obradom przewodniczył dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku – dr hab. Grzegorz Berendt. W posiedzeniu wziął także udział wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin.
Minister podkreślił znaczenie dialogu i współpracy międzynarodowej w budowaniu relacji polsko-żydowskich, a także podsumował 8-letnie zaangażowanie ministerstwa kultury i dziedzictwa narodowego, podkreślając zwiększanie nakładów na instytucje zajmujące się pamięcią o Żydach polskich. Mówił o wsparciu konserwacji cmentarzy żydowskich, a także o prowadzonych i zakończonych projektach upamiętniających i wystawienniczych w miejscach pamięci na terenie byłych obozów w Treblince, w Płaszowie i w Sobiborze.
Ufam, że tak ambitny program i metody będą stosowane w celu upamiętnienia historii Żydów polskich i opieki nad miejscami pamięci Żydów polskich, zwłaszcza związanym związanymi z Holokaustem, przez kolejne polskie ekipy rządowe. Ponad podziałami wiemy, że jest po prostu bardzo ważne dla państwa polskiego, dla relacji międzynarodowych i bardzo ważne dla dobrej pamięci i budowania relacji polsko żydowskich – powiedział minister Sellin.
Dyrektor Muzeum Auschwitz dr Piotr M. A. Cywiński podsumował najważniejsze działania w Miejscu Pamięci Auschwitz, które miały miejsce od ostatniego posiedzenia MRO, a także planach Muzeum na najbliższy czas. Swoje wystąpienie rozpoczął od analizy frekwencji.
Należy się spodziewać, że do grudnia Miejsce Pamięci odwiedzi niemal 1,7 mln osób. Jest to ważne także dla stabilizacji finansowej Muzeum, którego duża część budżetu jest skorelowana z liczbą odwiedzających – powiedział.
Wśród najważniejszych wydarzeń dyrektor wymienił międzynarodową konferencję edukacyjną „Narzędzia z «tu i teraz» w nauczaniu o «wtedy» – nowe technologie w edukacji o Auschwitz i Holokauście”, a także rocznicę deportacji pierwszego transportu Polaków do Auschwitz 14 czerwca, podczas której zaprezentowano unikatowe, nieznane wcześniej zdjęcia z tamtego wydarzenia, a także otwarto nowe Centrum Obsługi Odwiedzających Muzeum.
Dyrektor Cywiński wspomniał również o wyzwaniach prowadzenia edukacji w mediach społecznościowych, a także o wielu projektach edukacyjnych prowadzonych z partnerami międzynarodowymi, podkreślając znaczenie istniejącej siedziby Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście.
Coraz pełniej wracamy do działań edukacyjnych w budynku MCEAH, która została zbudowana tuż przed pandemią, a później przez 2 lata w ogóle nie mogła być używana. W tej chwili wracają liczne grupy, widzimy spotkania z ocalałymi, często wiele warsztatów odbywa się w tym samym czasie w różnych pomieszczeniach. To pokazuje, że w takich miejscach, w muzeach, które są miejscami pamięci, przestrzenie edukacyjne są niezwykle ważne i proporcja pomiędzy przestrzeniami edukacyjnymi a wystawienniczymi musi być trochę inaczej przemyślana, niż w sytuacjach muzeów klasycznych gdzie główna przestrzeń edukacja jest jednak samą wystawą – powiedział Piotr Cywiński.
Wśród najbliższych planów i wyzwań dyrektor wspomniał o platformie do zwiedzania Miejsca Pamięci online z przewodnikiem „Auschwitz. In Front of Your Eyes”, nowej wystawie głównej i nowej wystawie polskiej w Muzeum, nad którymi prace mogą rozpocząć dzięki zakończonym przetargom, a także planach utworzenia wystawy sztuki obozowej w budynku kuchni obozowej na terenie byłego obozu Auschwitz I, której koszt szacowany jest na 20-22 miliony dolarów.
Wystawa ta będzie domknięciem pewnej klamry związanej z autentyzmem. Ochroniliśmy autentyzm historycznego miejsca i przedmiotów, korzystamy z autentyzmu słów zapisanych w relacjach, a do tego dołączony zostanie autentyzm przekazu niewerbalnego - rysunku i malowideł. Nasza ogromna kolekcja sztuki była dotychczas używana głównie jako ilustracje do książek. Ona może mieć zupełnie inną nośność, którą możemy odkryć i pokazać – podkreślił dyrektor.
Piotr Cywiński opowiadał także o otwarciu nowoczesnego laboratorium mikrobiologicznego w pracowniach konserwatorskich.
Swoje wystąpienie zakończył informacją na temat zbliżającej się 80. rocznicy wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz.
Podczas MRO przedstawiono także informację na temat prac prowadzonych na terenie byłego niemieckiego obozu zagłady w Treblince, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru tzw. Czarnej drogi, a także badań archeologicznych.
Po obradach członkowie Rady zwiedzili również pierwszą wystawę czasową otwartego we wrześniu 2023 r. Muzeum Historii Polski „Wielkie i małe historie. Tworzenie kolekcji Muzeum Historii Polski”.
Na koniec dnia członkowie MRO odwiedzili także ekspozycję w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN „Wokół nas morze ognia” o powstaniu w getcie warszawskim przedstawionym z perspektywy cywilów.