30.06.1943 r. – aresztowanie gen. Stefana Roweckiego „Grota”
Postać generała Stefana Roweckiego nieodłącznie wiąże się z walką niepodległościową Polskiego Państwa Podziemnego. Los związał go ze Służbą Zwycięstwu Polski (SZP), Związkiem Walki Zbrojnej (ZWZ) i Armią Krajową (AK). W latach 1939-1943 był współorganizatorem, a następnie dowódcą podziemnego Wojska Polskiego.
Od 30 czerwca 1940 r. generał Stefan Rowecki kierował, jako Komendant Główny, Związkiem Walki Zbrojnej będącym częścią Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej. Umiejętności organizacyjne generała Roweckiego doprowadziły do połączenia najważniejszych organizacji konspiracyjnych w strukturę jednolitego wojska podziemnego. Rozkazem z dnia 14 lutego 1942 r. Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych generał Władysław Sikorski przekształcił ZWZ na AK – Armię Krajową, której Komendantem Głównym pozostał generał Stefan Rowecki.
Armia Krajowa pod dowództwem generała Roweckiego prowadziła liczne działania zbrojne, dywersyjne, a także propagandowe wymierzone przeciwko niemieckiemu okupantowi. Od samego początku Gestapo intensywnie poszukiwało dowódcy ZWZ-AK. W tym celu wykorzystało specjalną siatkę konfidentów prowadzoną przez Ericha Mertena, oficera SS. Do zatrzymania generała Stefana Roweckiego doszło po donosie Eugeniusza Świerczewskiego, jednego z agentów siatki konfidentów, w dniu 30 czerwca 1943 r. w lokalu nr 10 przy ul. Spiskiej 14 w Warszawie. Zatrzymany przez Mertena generał Rowecki został rozpoznany, aresztowany i przewieziony do siedziby Gestapo przy al. Szucha. Obawiając się akcji odbicia więźnia, Niemcy pospiesznie zorganizowali specjalny samolot, którym 1 lipca 1943 r. przetransportowano generała Roweckiego do Berlina, a później do więzienia w Zellenbau na terenie obozu Sachsenhausen. Niemcy zdawali sobie sprawę, jak ważną postacią dla Polskiego Państwa Podziemnego jest generał Rowecki. Przesłuchania i rozmowy prowadzili wysocy rangą funkcjonariusze niemieccy, niekiedy w towarzystwie samego Heinricha Himmlera.
Po wybuchu Powstania Warszawskiego Heinrich Himmler wydał polecenie wykonania egzekucji generała Roweckiego. Nie są znane dokładne okoliczności jego śmierci, ale zakłada się, że wyrok wykonano na początku sierpnia 1944 r. na terenie obozu Sachsenhausen.
Więcej o generale Stefanie Roweckim i innych bohaterach związanych z Polskim Państwem Podziemnym dowiecie się Państwo, odwiedzając Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
