W dniu 24 stycznia 1941 r. Reinhard Heydrich, szef Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy (RSHA), przedstawił pierwszą propozycję „ostatecznego rozwiązania” marszałkowi III Rzeszy, Hermannowi Göringowi. Zbrodniczy plan dygnitarzy III Rzeszy zaczęto realizować jesienią 1941 r.
Koncepcje dot. rozstrzygnięcia „kwestii żydowskiej” Heydrich konsultował wielokrotnie z Reichsführerem-SS, Heinrichem Himmlerem. Pierwotne plany szefa RSHA zakładały utworzenie „rezerwatów dla Żydów”, m.in. na afrykańskiej wyspie Madagaskar. Adolf Hitler miał szczególnie zaaprobować to rozwiązanie, o czym 18 czerwca 1940 roku informował Benito Mussoliniego. Ze względu na rezygnację z planów inwazji na Wielką Brytanię zarzucono ten pomysł. Koncepcja wykorzystania Madagaskaru nie miałaby szans powodzenia z powodu braku bezpiecznych dróg transportowych na Oceanie Indyjskim.
Pod koniec 1940 roku Adolf Hitler polecił Reinhardowi Heydrichowi, za pośrednictwem Hermanna Göringa, przygotowanie szkicu projektu „ostatecznego rozwiązania”. „Kwestia żydowska” miała zostać zrealizowana w momencie zakończenia wojny. Heydrich przedstawił propozycję na dwugodzinnym spotkaniu z marszałkiem III Rzeszy 24 stycznia 1941 r.
Treść projektu Heydricha nie jest dokładnie znana, jednakże jest możliwe częściowe odtworzenie zbrodniczych planów szefa RSHA na podstawie innych dokumentów. W memorandum Adolfa Eichmanna z 4 grudnia i komunikacie Theodora Danneckera (ekspert Heydricha ds. żydowskich w Paryżu) wskazuje się na „przesiedlenia Żydów” z kontrolowanej przez Niemców Europy na „nieustalone jeszcze terytorium”.
W dniu 26 marca 1941 r. Göring i Heydrich spotkali się na naradzie, aby omówić propozycję szefa RSHA. Kilka miesięcy później, 31 lipca, marszałek Rzeszy miał udzielić pisemnego pozwolenia do opracowania „pełnego rozwiązania kwestii żydowskiej w okupowanej przez Niemców Europie”. Niepozorne pismo poszerzało zakres uprawnień do organizacji rozwiązania kwestii żydowskiej Heydrichowi, a także upoważniał go do koordynowania aktywności innych organizacji w tym zakresie. Historycy (m.in. R. Gerwath czy M. Dederichs, biografowie Heydricha) po dziś dzień nie są zgodni, czy był to moment realizacji jedynie planu przesiedleń, czy już początek planu masowej zagłady Żydów w Europie.
Przyjmuje się, że decyzja o eksterminacji Żydów zapadła jesienią 1941 r. Tym samym konferencja zorganizowana przez Heydricha w Wannsee 20 stycznia 1942 r. miała na celu jedynie poinformowanie przedstawicieli organów III Rzeszy o podjętych dotychczas działaniach i podkreślić rolę Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy jako koordynatora działań.
Zbrodnicze plany III Rzeszy były realizowane wobec wszystkich narodów Europy. Masowe deportacje do obozów koncentracyjnych i zagłady, zbrodnie ludobójstwa poprzez masowe uśmiercanie więźniów, stosowanie środków chemicznych i testowanie preparatów na ludziach, przetrzymywanie w wyniszczających organizm warunkach życia, przymusowa praca ponad ludzki wysiłek- to tylko nieliczne zarzuty, jakie kierowano w stronę architektów masowej zagłady.
Reinhard Heydrich - organizator projektu „ostatecznego rozwiązania” od 23 września 1941 r. pełniący funkcję protektora Czech i Moraw, w dniu 27 maja 1942 r. padł ofiarą zamachu, przygotowanego przez żołnierzy czechosłowackich. Zmarł w szpitalu w Pradze 4 czerwca 1942 r.