24 lutego 1953 roku. zamordowano gen. Augusta Emila Fieldorfa ps. "Nil"

sekcja poświęcona gen. Fieldorfowi na wystawie M2WŚ

„Dnia 24 lutego 1953 r., o godz. 15, na terenie więzienia zostanie wykonany wyrok w stosunku do Augusta Emila Fieldorfa, ur. 20 III 1895 r. w Krakowie, s. Andrzeja, skazanego wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1952 r. (…) na karę śmierci. Proszę o wydanie niezbędnych zarządzeń do wykonania egzekucji” – tak brzmi fragment pisma wicedyrektor Departamentu III Prokuratury Generalnej Alicji Graff, na podstawie którego zamordowano jednego z największych bohaterów Polskiego Państwa Podziemnego – generała Augusta Fieldorfa, ps. „Nil”. Od końca 1942 r. (formalnie od stycznia 1943 r.) „Nil” kierował Kierownictwem Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej, od lutego 1944 r. tworzył i faktycznie kierował organizacją „NIE” („Niepodległość”), głęboko zakonspirowaną strukturą przygotowywaną na działania pod okupacją sowiecką, a w ostatnich miesiącach istnienia AK był zastępcą gen. Leopolda Okulickiego. Po ponad dwuipółletnim pobycie w obozach sowieckich powrócił do komunistycznej Polski (1947), aby w 1950 r. zostać aresztowanym i po pokazowym procesie zostać skazanym na karę śmierci (1952). Wyrok przez powieszenie wykonano na terenie więzienia przy ul. Rakowieckiej w Warszawie, a ciało bohatera spoczęło w bezimiennym grobie. Do dzisiaj trwają poszukiwania jego szczątków.


Generał August Emil Fieldorf został upamiętniony na wystawie głównej Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, gdzie zwiedzający mogą zapoznać się z postacią „Nila” w części dotyczącej powojennego podziemia niepodległościowego. W tej sekcji można obejrzeć także eksponaty należące do partyzantów 5. Brygady Wileńskiej AK: Leona Smoleńskiego „Zeusa”, Olgierda Christy „Leszka” i Janiny Wasiłojć-Smoleńskiej „Jachny”.