KONIEC WOJNY '45 - 02 KONIEC WOJNY

6 maja 2015 r. została otwarta wystawa przygotowana przez Muzeum II Wojny Światowej  '45.Koniec wojny w 45 eksponatach, która jest dostępna w Europejskim Centrum Solidarności.

Mocarstwa przygotowywały się do zakończenia wojny, wytyczając nowe granice i dzieląc strefy wpływów. Polska i cała Europa Środkowo-Wschodnia po okresie okupacji niemieckiej znalazły się wbrew swej woli pod dominacją Związku Radzieckiego. Podczas gdy wojska niemieckie w wielu miejscach do końca stawiały fanatyczny opór, niemiecka ludność cywilna masowo uciekała ze wschodu w panice przed zbliżającą się Armią Czerwoną. Polakom i innym narodom tej części kontynentu radość wyzwolenia przesłaniała perspektywa radzieckiej hegemonii, a także odkrywanie dowodów ludobójstwa, czemu nierzadko towarzyszyły spontaniczne rozliczenia z okupantem i zdrajcami.

MUNDUR ŻOŁNIERZA VOLKSSTURMU /1944-1945/

Mundur członka Volkssturmu walczącego w okolicach Gdańska w marcu 1945 r. Umundurowanie i wyposażenie tych oddziałów składało się zarówno z elementów cywilnych, jak i mundurów partyjnych lub wojskowych. Na ramieniu widoczna jest opaska tej formacji, a na płaszczu odznaka NSDAP; uzbrojenie stanowią pochodzący jeszcze z czasów I wojny światowej austriacki karabin Mannlicher wz. 1895, granatnik przeciwpancerny Panzerfaust. W obliczu nadciągającej klęski 18 października 1944 r. w III Rzeszy ogłoszono utworzenie Volkssturmu, który miał być rodzajem pospolitego ruszenia. Formacja skupiająca mężczyzn w wieku od 16 do 60 lat, podlegała Heinrichowi Himmlerowi, szefowi SS, i miała wspierać w walce oddziały Wehrmachtu. Słabo wyszkolone i uzbrojone w przestarzałą broń oddziały Volkssturmu broniły wielu miast, m.in. Gdańska i Berlina, lecz mimo fanatycznego oporu części żołnierzy nie były w stanie powstrzymać oddziałów Armii Czerwonej.

MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ, PANZERFAUST – DŁ.: 112 CM / SZER.: 15 CM / WAGA: 4,2 KG KARABIN – DŁ.: 127 CM / WAGA: 3,8 KG

MUNDUR ŻOŁNIERZA RADZIECKIEGO /1943-1945/

Letni mundur żołnierza Armii Czerwonej biorącego udział w walkach o Berlin. Dzięki swej prostocie i lekkości był on bardzo praktyczny na froncie. Uzbrojenie stanowią niezwykle skuteczny w walkach miejskich pistolet maszynowy PPS wz. 1943 oraz granaty. Widoczne są wystająca z kieszeni ręcznie wykonana papierośnica i medal za odwagę otrzymany podczas operacji wiślańsko-odrzańskiej. 17 września 1939 r. będąca sojusznikiem III Rzeszy Armia Czerwona napadła na Polskę. Od ataku Niemiec na ZSRR 22 czerwca 1941 r. dźwigała ona główny ciężar walk koalicji antyhitlerowskiej w Europie. Pod koniec wojny oddziały Armii Czerwonej zmierzające w kierunku Berlina wyzwoliły Polskę spod okupacji niemieckiej. Czerwonoarmiści, a zwłaszcza idący za frontem tzw. maruderzy, dopuścili się wielu gwałtów i kradzieży. Po 1945 r. Armia Czerwona (od 1946 r. Armia Radziecka) stała na straży radzieckich wpływów w Europie Środkowo-Wschodniej, tłumiąc m.in. powstania w NRD w 1953 r. i na Węgrzech w 1956 r.

MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ, PISTOLET MASZYNOWY – DŁ.: 61 CM / WAGA: 3,4 KG

TABLICA ULICZNA Z BERLINA /przed 1945/

Tablica Tiergarten ze zniszczonego Berlina jest trofeum wojennym, przywiezionym do Polski przez jednego z żołnierzy Wojska Polskiego, którzy brali udział w zdobyciu stolicy Niemiec u boku Armii Czerwonej. Tablica wskazuje drogę do dzielnicy Berlina – Tiergarten. Widoczne są na niej liczne przestrzeliny po pociskach. Berlin skapitulował 2 maja 1945 r. Dwa dni wcześniej w bunkrze pod Kancelarią Rzeszy popełnił samobójstwo Adolf Hitler. Miasto i marzenia nazistów o tysiącletniej Rzeszy legły w gruzach.

Muzeum II Wojny Światowej, dł.: 150 cm / szer.: 30 cm/ waga: 6 kg

GAZIK RADZIECKI /1945/

Samochód terenowy GAZ 67, zwany popularnie „gazikiem” lub „czapajewem”. Obok dostarczanego ze Stanów Zjednoczonych Willysa był podstawowym lekkim pojazdem Armii Czerwonej. Samochody te wykorzystywano zwykle jako wozy łączności lub środek transportu oficerów. Często montowano na nich karabiny maszynowe. W pamięci mieszkańców polskich miast i wsi „czapajewy” zapisały się, obok czołgów T-34, jako symbol marszu Armii Czerwonej na zachód.

Fundacja Ochrony Zabytków Militarnych, dł.: 3,35 m / szer.: 1,68 m / wys.: 1,7 m / waga: 1320 kg

GWIAZDA NAGROBNA RADZIECKIEGO ŻOŁNIERZA /1944-1945/

Element nagrobka radzieckiego żołnierza, który poległ podczas walk na terytorium Polski. W czasie działań zbrojnych Armii Czerwonej na ziemiach polskich zginęło około pół miliona żołnierzy radzieckich. W powszechnym przekonaniu Rosjan oddali oni życie za wyzwolenie Polski. Z polskiego punktu widzenia wkroczenie Armii Czerwonej na terytorium naszego państwa oznaczało koniec brutalnej i wyniszczającej okupacji niemieckiej, ale jednocześnie zapoczątkowało uzależnienie Polski od Związku Radzieckiego, które trwało do 1989 r.

Muzeum II Wojny Światowej, szer.: 25 cm / wys. 50 cm / waga: 0,117 kg