Uroczyste otwarcie wystawy „Dziedzictwo utracone”
W Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku odbyło się uroczyste otwarcie wystawy czasowej pt. „Dziedzictwo utracone”. Wystawa jest dostępna dla zwiedzających do 23 czerwca 2019 r. w Sali Wystaw Czasowych (poziom -3).
Patronat honorowy nad wystawą objął Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin oraz Komitet Błękitnej Tarczy.
W otwarciu wzięli udział m. in Tomasz Gieszcz, Dyrektor Biura Wojewody Pomorskiego, Dawid Krupej, Doradca Ministra MKiDN, dr Robert Domżał, Dyrektor Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, Adam Borowiak, Dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Adama Asnyka w Kaliszu, Leszek Synak, Przedstawiciel Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku, Hanna Śliwa-Wielesiuk, Prezes Zarządu Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Gdańsku, Karol Wardański Prezes Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych Zarząd Okręgowy w Gdańsku, Joanna i Andrzej Gwiazdowie, projektanci i architekci Grupy Gdyby i wielu innych gości.
Uroczystego otwarcia dokonał gospodarz uroczystości, Dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku dr Karol Nawrocki, który zwrócił się do zebranych w następujących słowach: Barbarzyństwo i zbrodnie utkane barbarzyństwem, były dużo wcześniej niż rok 1939. Natomiast plan, scenariusz eksterminacji całych narodów jest tym, co nie wydarzyło przed rokiem 1939, w tej skali. Eksterminacja Polaków jesienią 1939 roku, to był scenariusz napisany dużo wcześniej, realizowany poprzez listy proskrypcyjne, na które wciągano sąsiadów, prawdziwych sąsiadów, Polaków. Na te listy wciągali ich obywatele II RP niemieckiego pochodzenia, potem mordując ich w przerażający sposób. To także plan decydował o grabieży polskiego dziedzictwa kulturalnego w czasie II wojny światowej i mówił o tym i pisał Karol Estreicher, wyróżniając grabież II wojny światowej z grabieży wszystkich pozostałych, wcześniejszych konfliktów. To dokładnie wskazane dzieła, wskazane w sposób, który zobaczycie także na wystawie. Jest tam zdjęcie Adolfa Hitlera z 1935 roku, na którym przygląda się on polskiej wystawie rzeźb w Berlinie. K. Estricher był w szoku, że niemieccy naukowcy, którzy przed rokiem 1939, na swoje listy wciągali polskie dzieła, potem po roku 1939 je grabili. Tych dzieł w zasadniczej większości nigdy nie udało się odzyskać. 63 tys. dzieł zidentyfikowanych, to liczba dzieł dokładnie zidentyfikowanych, a zginęło ich ponad pół miliona - wszystkich kolekcji, rzeźb i obrazów, które przez tyle wieków gromadził polski naród.
Reprezentując Ministra Jarosława Sellina, głos zabrał Dawid Krupej, który odczytał list skierowany do uczestników dzisiejszej uroczystości: Zagadnienie będące tematem wystawy jest jednym z głównych punktów realizowanej prze MKiDN polityki. Dziedzictwo we wszystkich wymiarach, poczynając od niematerialnych przejawów, poprzez słowo utrwalone, dzieła sztuki, architekturę czy w końcu technikę, jest fundamentem kultury, będącej przecież najsilniejszą tkanką łączną narodu. Tę rudymentarną rolę kultury dostrzegli ideolodzy dwóch najbardziej zbrodniczych systemów politycznych, które zrodziły się w ubiegłym wieku - rosyjskiego komunizmu i niemieckiego nazizmu, niszcząc i rabując w Polsce w pierwszej kolejności wszytko to, co mogłoby być związane z historią i tradycją, a w przyszłości z rozwojem państwa. Ogrom strat wynikający z tego haniebnego procederu będzie już chyba na zawsze nigdy nie zabliźnioną raną naszej kultury - zwrócił się w liście do zebranych Minister Jarosław Sellin.
W imieniu Dariusza Drelicha, Wojewody Pomorskiego głos zabrał Tomasz Gieszcz, który zwrócił uwagę zebranych, na fakt iż, wystawa jest jednym z najważniejszych punktów ogólnopolskich obchodów 80-lecia wybuchu II wojny światowej.
Następnie, zebranych gości po wystawie oprowadził Bartłomiej Garba, Kierownik Działu Wystaw Muzeum.
O wystawie:
Dziedzictwo pomaga budować poczucie tożsamości i wspiera integrację lokalnych społeczności, może także podnosić satysfakcję z życia. Ale jego istnienie, co pokazała II wojna światowa, wcale nie jest oczywiste. Okupanci negując prawo Polaków do prowadzenia własnego życia kulturalnego doprowadzili do największych w dziejach strat kultury polskiej. To, co zachowało się do dnia dzisiejszego, ma zatem wartość szczególną.
Kuratorzy wystawy Dziedzictwo utracone przybliżają zjawisko NISZCZENIA dziedzictwa przez okupantów. Ale na tym nie poprzestają. Przypominają również o jego RATOWANIU – procesie, który nigdy się nie zakończył, a którego bohaterowie, tacy jak Karol Estreicher, Stanisław Lorentz po dziś dzień inspirują do troski o wspólną spuściznę. Ekspozycja jest wielkim pytaniem o wpływ „drugiej Apokalipsy” – by użyć słów Zbigniewa Herberta – na kształt polskiego dziedzictwa tu i teraz, 30 lat po upadku narzuconego Polsce komunizmu.
Kuratorzy: Marta Baranowska, Izabela Boguszewska, Bartłomiej Garba, dr Dmitriy Panto, Marek Zambrzycki
Konsultacja naukowa: prof. dr hab. Grzegorz Berendt, dr Karol Nawrocki, dr hab. Wojciech Turek
Projekt wystawy: Grupa GDYBY
Projekt grafiki: Jan Rosiek
Koordynator projektu: Marek Zambrzycki
Patronat Honorowy: Jarosław Sellin – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Patroni: ArsForum, Arteon, Polski Komitet Błękitnej Tarczy, Renowacje i Zabytki, Spotkania z Zabytkami
Grupa Energa
Mecenas Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
Projekt realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości.
Wydarzenie organizowane w ramach ogólnopolskich obchodów 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej.
Wystawa dostępna dla zwiedzających od 6 marca 2019 r. do 23 czerwca 2019 r.