#WojennyDzień - Początek konferencji pokojowej w Jałcie

#WojennyDzień - Początek konferencji pokojowej w Jałcie

W dniach 4–11 lutego 1945 r. odbyła się konferencja pokojowa w Jałcie. Spotkanie przywódców trzech mocarstw – Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Związku Sowieckiego – zaważyło na losach i kształcie powojennej Europy, w tym na zależności Polski od ZSRS.

 

Ustalenia z konferencji pokojowej w Jałcie miały ogromne znaczenie. Takie określenia, jak „porządek jałtański” czy wręcz „zdrada jałtańska” w późniejszych latach staną się synonimami podziałów geopolitycznych, ekonomicznych i militarnych świata. Przyszłość Polski była jedną z najważniejszych przyczyn spotkania aliantów. W oficjalnym protokole zapisano, że wyzwolenie kraju przez Armię Czerwoną stworzyło całkiem nową sytuację polityczną. Józefowi Stalinowi udało się przekonać swoich zachodnich sojuszników, by Polska znalazła się w strefie sowieckich wpływów. Przy biernej postawie Winstona Churchilla i Franklina D. Roosevelta zapadły więc kluczowe decyzje dotyczące stopniowej sowietyzacji polskich ziem. Ostatecznie alianci oficjalnie uznali marionetkowy Rząd Tymczasowy, całkowicie podlegający Moskwie, marginalizując przy tym rząd emigracyjny w Londynie. Ogłoszono też, że granica polsko-sowiecka będzie przebiegać wzdłuż tzw. linii Curzona. Stało się zatem jasne, że Polska bezpowrotnie utraci swoje wschodnie obszary, w tym znaczące ośrodki społeczno-kulturalne, jak Wilno czy Lwów.

 

Przywódcy dyskutowali też m.in. nad przyszłością powojennych Niemiec. Ustalono podział terytorium tego państwa na cztery strefy okupacyjne: amerykańską, brytyjską, francuską i sowiecką. Przyjęto również protokół odnoszący się do reparacji wojennych.

Fot. Wielka trójka podczas konferencji w Jałcie. Od lewej na pierwszym planie: brytyjski premier Winston Churchill; prezydent Stanów Zjednoczonych Franklin D. Roosevelt i sowiecki dyktator Józef Stalin. Luty 1945 (MIIWŚ)
Fot. Wielka trójka podczas konferencji w Jałcie. Od lewej na pierwszym planie: brytyjski premier Winston Churchill; prezydent Stanów Zjednoczonych Franklin D. Roosevelt i sowiecki dyktator Józef Stalin. Luty 1945 (MIIWŚ)
#WojennyDzień
Kalendarium najważniejszych dat związanych z wydarzeniami z okresu II wojny światowej.